Ο ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΝΙΚΗΣΕΙ

Η Ελλάδα του μεσοπόλεμου ήταν μια χώρα που είχαν
επικρατήσει ολοκληρωτικά οι καπιταλιστικές σχέσεις
παραγωγής και τα οποία «ανατολίτικα» συμπλέγματα
εξυπηρετούσαν τις ανάγκες κεφαλαιακής συσσώρευσης και
δεν αποτελούσαν ανασταλτικό παράγοντα της καπιταλιστικής
συσσώρευσης

Σε ένα τέτοιο κοινωνικό σχηματισμό μόνο η σοσιαλιστική
επανάσταση μπορούσε να επιλύσει μαζί με το κοινωνικό
ζήτημα και τα οποία δημοκρατικά ζητήματα ήταν ανοικτά.
Αυτή ήταν η πραγματικότητα που η σταλινική ηγεσία του
ΚΚΕ με την 6 ολομέλεια του 1934 δεν κατανόησε,
δαιμονοποιωντας τις επαναστατικές δυνάμεις(διεθνιστές
-τροτσκιστές- αρχειομαρξιστές) που διαφωνούσαν με την
προοπτική της αστικής επανάστασης. Πάντως ακόμη και αν η
Ελλάδα ήταν μια χώρα με φεουδαρχικά κατάλοιπα όπως
υποστήριζε η ηγεσία του ΚΚΕ, η αστικοδημοκρατική
επανάσταση οδηγούσε σε ένα Κερένσκι και όχι σε ένα
κόκκινο Οκτώβρη. Η σοσιαλιστική επανάσταση σε κάθε
περίπτωση ήταν αυτή που θα εξασφάλιζε λευτεριά και
κοινωνική δικαιοσύνη.
Η επικράτηση αυτής της γραμμής είχε σαν κατάληξη την
ήττα του Δεκέμβρη του 1944 και την προδοσία της Βάρκιζας
. Η ηγεσίες του ΕΑΜ και του ΚΚΕ υποτιμώντας την
κοινωνική ριζοσπαστική δυναμική της συμμαχίας των
εργατών-αγροτών που οικοδομήθηκε και μεγαλούργησε κατά
την διάρκεια της κατοχής, προώθησε την πολιτική ενός
έντιμου συμβιβασμού με τον αστικό κόσμο έχοντας σαν
στόχο την δημιουργία μιας προοδευτικής κυβέρνησης. Ο
κόσμος του ΕΑΜ και η ένοπλος αγώνας του δημοκρατικού
Στράτου ήταν τα διαπραγματευτικά χαρτιά της ηγεσίας του
ΚΚΕ(Αλήθεια γιατί τα ένοπλα τμήματα του ΚΚΕ ονομάσθηκαν
«δημοκρατικός Στράτος» κατά την διάρκεια της ένοπλης
ταξικής μάχης 46-49 και όχι αυτό που πραγματικά ήταν,
ένας λαϊκός επαναστατικός στρατός ; Μήπως και πάλι με
αυτό τον τρόπο προσπαθούσε η ηγεσία του ΚΚΕ να κρατάει
ανοικτές τις γέφυρες με κομμάτια της δημοκρατικής
εθνικής αστικής τάξης;)
Ένας συμβιβασμός που ήταν αντικειμενικά αδύνατος να
επιτευχθεί καθώς το σύνολο του αστικού κόσμου με τις
πλάτες των άγγλων και στην συνέχεια των αμερικάνων
ιμπεριαλιστών πίστευε ότι η κοινωνική ηρεμία και η
ταξική ειρήνευση περνούσε μόνο από την σφαγή του ένοπλου
λαϊκού βραχίονα, δηλαδή του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Ο
εθνικοαπελευθερωτικός χαρακτήρας 1940-45 είχε αποκτήσει
ξεκάθαρα κοινωνικά χαρακτηριστικά από την στιγμή που το
αστικό μπλοκ είτε είχε συμβιβασθεί με τους γερμανούς
κατακτητές , είτε είχε μπει κάτω από την στέγη των
άγγλων ιμπεριαλιστών. Κατά μια έννοια το Εαμικό κίνημα
αποτέλεσε την ελληνική έκδοση της κομμούνας του 1871. Το
συμπέρασμα είναι ότι κατά την διάρκεια της δεκαετίας του
1940 δυο ταξικά-κοινωνικά-πολιτικά μπλοκ συγκρούστηκαν
ένοπλα για τον έλεγχο της κοινωνίας, μια ανελέητη ταξική
μάχη που τελείωσε με την κυριαρχία αυτού του μπλοκ που
είχε ξεκάθαρη, αταλάντευτη πολιτική και στρατηγική
γραμμή. Και αυτό είναι ένα μάθημα που πρέπει να το
κρατήσουμε και για σήμερα.
Από την άλλη η επαναστατική - διεθνιστική πτέρυγα των
τροτσκιστών, ευθύνεται διότι υποτίμησε την
εθνικοαπελευθερωτική διάσταση του αγώνα κατά των
γερμανών κατακτητών και των ελλήνων συνεργατών του.
Έχοντας μια έντονα φορμαλιστική λογική θεώρησε ότι ο Β
παγκόσμιος πόλεμος είναι μια επανάληψη του Α παγκόσμιου
πολέμου. Όντως ο Β παγκόσμιος πόλεμος είναι ένας
ιμπεριαλιστικός πόλεμος, ένας πόλεμος για το
ξαναμοίρασμα των αγορών, την ίδια στιγμή όμως ήταν και
ένας ολοκληρωτικός πόλεμος του κεφαλαίου ενάντια στην
ΕΣΣΔ.( Το μοναδικό εκείνη την στιγμή κράτος που έκφρασε
ένα άλλο τρόπο ζωής και οργάνωσης της κοινωνίας πέρα από
τον καπιταλισμό), την εργατική τάξη και τους
καταπιεσμένους. Ο Β παγκόσμιος πόλεμος ήταν κάτω από
αυτή την λογική ένας πόλεμος για να κοπάσει ο
επαναστατικός άνεμος του Οκτώβρη. Ταυτόχρονα ο Β
παγκόσμιος πόλεμος ανάδειξε και ένα έντονο
εθνικοαπελευθερωτικο χαρακτήρα τόσο στις καπιταλιστικές
μητροπόλεις, όσο και στην επαναστατημένη ανατολή (Κίνα).
Μια διάσταση που έγινε πιο ξεκάθαρη μετα την λήξη του
πόλεμου με το αντιαποικιοκρατικό κίνημα. Δυστυχώς η
πλειοψηφία των ελλήνων τροτσκιστών δεν κατανόησε
διαλεκτικά τις αντιθέσεις που αναδείκνυε ο Β παγκόσμιος
πόλεμος . Αλλά και όσοι προσπάθησαν να τα κατανοήσουν
γεύτηκαν το μαχαίρι της ΟΠΛΑ και των ομάδων του «Φάνη»
Μπαρτζωκα (οι αρχειομαρξιστες του Αγρινίου , της
Ηπείρου, ο σ. Σταύρος Βερούχης κτλ) και το εκτελεστικό
απόσπασμα των γερμανών κατακτητών(Π. ΠΟΥΛΙΟΠΟΥΛΟΣ και
άλλοι πολλοί σύντροφοι). Όσοι δε από το ΚΚΕ και το ΕΑΜ
ανέπτυξαν έστω και αντιφατικά μια επαναστατική λογική
τους περίμενε η απομόνωση και ο θάνατος (ΑΡΗΣ
ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ).
Ο κόκκινος Δεκέμβρης δεν ανήκει στην ιστορία, ο κόκκινος
Δεκέμβρης με τον ένα ή τον άλλο τρόπο είναι μια ζώσα
πραγματικότητα, οι αντιθέσεις που προσπάθησε να
επιλύσει, παραμένουν κυρίαρχες ακόμη και στην σημερινή
παγκόσμια πραγματικότητα έστω και αν αποκτάνε
διαφορετικά χαρακτηριστικά(πολυτεχνείο, φαλούτζα,
Παλαιστίνη κτλ).
Κάτω από αυτή την λογική το ερώτημα είναι απόλυτα
δικαιολογημένο. Μπορούσε να νικήσει το ΕΑΜ και στην
συνέχεια ο δημοκρατικός στρατός. Και εάν νικούσε το
επαναστατικό κίνημα της αντίστασης θα καταντούσαμε
Αλβανία; Το ερώτημα δυστυχώς δεν τίθεται μόνο από
δεξιούς και αντιδραστικούς κύκλους αλλά ύστερα από το
1989 και από απογοητευμένους αριστερούς αγωνιστές.
Ένα ερώτημα που κάθε άλλο παρά αθώο δεν είναι καθώς το
ερώτημα, στις σημερινές συνθήκες τίθεται και κάπως έτσι.
Μπορεί να κατακτήσει την εξουσία το προλεταριάτο σε ένα
εθνικο διεθνικό επίπεδο με στόχο τον επαναστατικό
μετασχηματισμό των κοινωνικών δομών και αν ναι μήπως
βομβαρδιστεί την επόμενη μέρα από τις ΗΠΑ ή απομονωθεί
από την ΕΕ, οπότε «πεθαίνει στην πείνα». Και αν δεν
μπορεί να νικήσει ποιος ο ρόλος της αριστεράς;
Το επαναστατικό μπλοκ το 1940-49 μπορούσε να νικούσε
μόνο εάν είχε μια επαναστατική ηγεσία που είχε σαν στόχο
της την λαϊκή- εργατική εξουσία και όχι τον συμβιβασμό
με τις δυνάμεις της αντίδρασης. Μια νίκη των δυνάμεων
του προλεταριάτου στην Ελλάδα θα αποτίναζε τον
ιμπεριαλιστικό ζυγό σπάζοντας ένα κρίσιμο κρίκο της
ιμπεριαλιστικής αλυσίδας, καταργώντας «ντε φάκτο» την
συνθήκη της Γιάλτας αναδιατάσσοντας συνολικά το
γεωπολιτικό στάτους τόσο στην περιοχή όσο και παγκόσμια.
Μια νίκη των προλεταριακών δυνάμεων μάλλον στενοχώρια θα
έφερνε στην γραφειοκρατία της Μόσχας που επιθυμούσε
εκείνη την στιγμή ένα συμβιβασμό με τους ιμπεριαλιστές,
με στόχο να κρατήσει την εξουσία της. Η προοπτική της
διαρκούς επανάστασης στην Ελλάδα όχι μόνο θα έφερνε
λευτεριά και προκοπή στο τόπο αλλά θα έφερνε πιο κοντά
την προοπτική μιας βαλκανικής σοσιαλιστικής ομοσπονδίας,
θα έφερνε ένα βήμα πιο κοντά την παγκόσμια επανάσταση.
Ένα γεγονός που σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούσαν οι
ιμπεριαλιστές και η ηγεσία της ΕΣΣΔ.
Όσο αφορά την σημερινή απάντηση του ερωτήματος παραμένει
το ίδιο θετική ανεξάρτητα εάν αυτό σε πολλούς παραπέμπει
σε ένα ευχολόγιο ουτοπιστών ή «χριστιανών». Σε κάθε
περίπτωση και τότε και τώρα η κρίση της επαναστατικής
ηγεσίας είναι αυτός ο υποκειμενικός παράγοντας που
απουσίαζε και απουσιάζει από τις αντικειμενικές
εξελίξεις .

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΡΓΥΡΟΣ