Από την κοινωνία του θεάματος και της αρπαχτής στην κοινωνία της χειραφέτησης


Από το “σύστημα ΣΗΜΙΤΗ” γλήγορα στο “σύστημα ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ” σε μια κοινωνία που επιβραβεύει την απληστία, την ρουφιανιά , την υποταγή και την πουτανιά. Η «κύρια» του «big boss» ήταν καλή όσο ικανοποιούσε τις ανάγκες του «big boss», αλλά έγινε κακή όταν πάτησε ποδάρι με την λογική της «πιάτσας» και γλήγορα βρέθηκε στην φυλακή. Και πως θα μπορούσε άλλωστε να κάνει διαφορετικά. Μόνο έτσι το ιδιωτικό αποικίζει πάνω στο ατομικό, στο κοινό, στο συλλογικό και στο δημόσιο. Ένας μεταμοντέρνος φασισμός που εμπορευματοποιεί τον άνθρωπο, την φύση , το σώμα. Διώκοντας όσους αγωνιστές – όπως ο σύντροφος Π. ΒΗΧΟΣ – αγωνίζονται για αλλάξει άρδην αυτή η κοινωνία.

«σε κάθε κοινωνία α λ λ ο τ ρ ί ω σ η ς η σχέση ενός ανθρώπου
με τους συνανθρώπους του, δεν είναι σχέση μιας α ν θ ρ ώ π ι ν η ς
ύπαρξης προς τις συντροφικές του ανθρώπινες υπάρξεις, αλλά
η σχέση του υπηρέτη προς τον αφέντη, του εκμεταλλευόμενου
προς τον εκμεταλλευτή, του υφιστάμενου προς τον προϊστάμενο,
του αιτούντος προς τον προνομιούχο»
Καρλ Μαρξ

Από ροζ στο γκρι

Το 2007 έκλεισε με ένα ροζ σκάνδαλο με γκρι αποχρώσεις, ενώ το 2008 άνοιξε με ένα γκρι σκάνδαλο με ροζ αποχρώσεις. Κάπως έτσι εξελίσσεται η υπόθεση της απόπειρας αυτοκτονίας του πρώην «big boss» του υπουργείου πολιτισμού. Μια υπόθεση που δείχνει την κυβέρνηση Καραμανλή- την κυβέρνηση των «σεμνών και ταπεινών», όπως ο ίδιος ο πρωθυπουργός έλεγε για την κυβέρνηση του- λίγες μέρες ύστερα από την ιταμή παραίτηση του υποψηφίου αναμορφωτή ασφαλιστικού συστήματος λόγω σκανδάλων.

Είναι τόσο βαθιά η κοινωνική κρίση και παρακμή που γλήγορα την κυβέρνηση Καραμανλή την έπνιξαν τα σκάνδαλα και η διαφθορά ενώ η «σεμνότητα και η ταπεινότητα» αποδείχτηκε νεκρό γράμμα, ένας έξυπνος προεκλογικός λόγος για χαχόλους ψηφοφόρους, που ήθελαν να αντιδράσουν στην καθεστωτική διεφθαρμένη πολιτεία του «συστήματος ΣΗΜΙΤΗ». Όλος τυχαίος;;; - σίγουρα όμως σωτήρια από μια πλευρά για την κυβέρνηση Καραμανλή- με το νέο χρόνο βγήκαν στο αέρα οι μίζες της siemens στο «σύστημα ΣΗΜΙΤΗ».

Από μια πλευρά αυτή η γλήγορη «κατάληξη» και κατάλυση της πολιτικής της «σεμνότητας και της ταπεινότητας είναι μια σχεδόν αντικειμενική εξέλιξη: Δεκάδες χιλιάδες πολιτικό προσωπικό της ΝΔ για χρόνια ολάκερα έμενε «εκτός νυμφώνος» κρατικών και άλλων κονδυλιών και η είσοδος του σε αυτά τα δίκτυα και τις εξουσίες ήταν βέβαιο πως γλήγορα θα προκαλούσε φαινόμενα «ρωμαϊκών οργίων». Το αξιοπερίεργο είναι πως αυτό συνέβη πολύ γλήγορα από τι αναμένονταν- τι γλήγορα - σχεδόν άμεσα τα στελέχη της ΝΔ βούτηξαν ολόκληροι στο «βάζο με το μέλι».

Σε σχέση μάλιστα με τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και ιδιαίτερα με την πρώτη τετραετία του Α. Παπανδρέου η διαφορά ηθικής και πολιτικής ποιότητας και στάθμης των κυβερνώντων και στελεχών είναι εμφανής. Και αυτό καθόλου τυχαίο. Η πρώτη τετραετία του ΠΑΣΟΚ ήταν έκφραση και ταυτόχρονα αποτέλεσμα της ενσωμάτωσης του λαϊκού μεταπολιτευτικού κινήματος, ενώ η κυβέρνηση Καραμανλή είναι συνέχεια της κυριαρχίας και της ηγεμονίας του ολοκληρωτικού, νεοφιλελεύθερου και ταυτόχρονα κρατικοδίαιτου καπιταλιστικού μοντέλου, δημιουργώντας μια βαθιά και αδιέξοδη κρίση ηθικών άξιων και αντιλήψεων.

Ο κόσμος των ιδεών έχασε την μάχη από τον κόσμο των εμπορευμάτων;;

Το υλικό και εμπορευματικό κυριαρχεί πάνω στο πνευματικό που και αυτό με την σειρά του διαμεσολαβείτε άμεσα και εξολοκλήρου από το εμπορευματικό, αναπαράγοντας το κυνικό μοτίβο του «ο,τι φάμε , ο,τι πιούμε και ο,τι μαζέψει ο κώλος μας». Η τελευταία ταινία του Περάκη «Ψυχραιμία» είναι ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία την τελευταία δεκαετία που παράγει και αναπαράγει ένα άνθρωπο ολοκληρωτικά και πολύμορφα αλλοτριωμένο. Μια κοινωνία που θέλει τον Αλβανό της στην οικοδομή και την Ρωσίδα στο κρεβάτι της.

Αυτό ουδόλως δεν συνεπάγεται πως δεν υπάρχει η φτώχια και ο κοινωνικός αποκλεισμός; ανεξάρτητα από τον κοινωνικο ρόλο που συνεχίζει να παίζει η οικογένεια. Το 21% των πολιτών στην ελληνική επικράτεια βρίσκεται στα όρια και κάτω από το όριο της φτώχειας. Εξάλλου ας μην είμαστε αφελείς: ο υπερκαταναλωτισμός, η τηλεοπτική «ευθυμία», το life style, και η «γκλαμουριά» που αγκαλιάζει και ταυτόχρονα πνίγει την πλειοψηφία του ελληνικού λαού συντηρείται με δανεικά και την παραοικονομία. Ένας «κομμουνισμός» των ανταλλακτικών αξιών που δημιουργεί μια ελληνική κοινωνία που μοιάζει με τις χειρότερες εκδοχές του αμερικανισμού.

Σε μια εποχή κυριαρχίας ενός εργαλειακού ορθολογισμού και ενός πνευματικού αντιδραστικού ανορθολογισμού. Από την μια έχουμε μια τεραστία ανάπτυξη παραγωγικών δυνάμεων και τεχνολογικού πολιτισμού και ταυτόχρονη παραγωγή μιας άκρως εμπορεύσιμης και αλλοτριωμένης πνευματικότητας. Όχι μόνο από τις δεκάδες μεταμοντέρνες αιρέσεις της «new age» αλλά και από τα επίσημα δίκτυα των εκκλησιών και των πολυεθνικών. Π.χ η πληθωρική μορφή του «Santa Claus»- του Αγίου Νικολάου δηλαδή- που φέρνει τα δώρα – με το κόκκινο χρώμα της στολής του, προωθώντας γνωστό αμερικάνικο αναψυκτικό που «πάει με όλα» αλλά και παντού είναι μια έξυπνη εμπορική «αμερικανία» που δεν έχει καμία σχέση με την λιτή- ασκητική φιγούρα του Μέγα Βασιλείου με το φιλανθρωπικό του έργο στην Βασιλειάδα.

Ανεξάρτητα με το γεγονός της ηγεμονίας και της κυριαρχίας ενός κοντόθωρου και κυνικού ατομικισμού οι πολίτες συνεχίζουν να θέλουν τους πολιτικούς και τους ηγέτες τους αδιάφθορους και τίμιους. Μπορεί οι ίδιοι να είναι βουτηγμένοι στην υπερκατανάλωση στα χρέη αλλά θέλουν τους πολιτικούς τους αμόλυντους και καθαρούς αλλά την ίδια στιγμή τους γνωστούς πολιτικούς «τζιμάνια παιδία» για να τους ικανοποιούν τις προσωπικές τους ανάγκες. Αποτέλεσμα μιας συλλογικής κρίσης ταυτότητας και προοπτικής, όπου το συλλογικό κινείται στο γενικόλογο τόπο μιας ακίνδυνης για το σύστημα ηθικής στάσης αλλά το συγκεκριμένο εξατομικεύεται στα όρια ατομικών διαπραγματεύσεων που εκ των πραγμάτων δεν χωράει ηθική.

Αυτή η αντίφαση εκφράζεται και στο επίπεδο του πολιτικού με την υποχώρηση του δικομματισμού στα γκαλόπ και την άνοδο της σχετικά αδιάφθορης, τίμιας και αγωνιστικής αριστεράς αλλά και της άκρας δεξιάς. Δίχως όμως όπως φαίνεται να πρόκειται για ενεργητική πολιτική στήριξη και επιλογή αλλά μόνο μια κοινοβουλευτική- δημοσκοπική επιλογή. Απεναντίας οι επιλογές του δικομματισμού και του αστικού μπλοκ εξουσίας συνεχίζουν να κερδίζουν τις στρατηγικές επιλογές εκατομμυρίων βιοπολιτικών σωμάτων και αυτό καθόλου τυχαία.

Μικρές προσδοκίες και μεγάλες δυνατότητες

Αντίστοιχα στο επίπεδο των κοινωνικών δυνάμεων- κινημάτων- ζυμώσεων παρατηρείται μια σχετική υποχώρηση της αριστεράς, κύρια στο εργατικό κίνημα. Είναι εμφανής η αδυναμία της αριστεράς να παίξει καθοριστικό και πρωτοπόρο ρόλο στα κοινωνικά κινήματα και ιδιαίτερα στο εργατικό κίνημα. Αυτό δεν σημαίνει πως η αριστερά απέχει από τα κινήματα, αντίθετα είναι αυτή που κυρίως τα στηρίζει. Σημαίνει πως δεν μπορεί να τα οργανώσει με τέτοιο τρόπο που θα έφερναν νικηφόρα αποτελέσματα, ενώ συχνά εκεί που επιδρά αναπαράγει με κυνικό τρόπο την μικροαστική ανηθικότητα και την εξουσιολαγνεία.

Δεν έχει τέλος επιδράσει καθοριστικά και ριζοσπαστικά στην αντίστροφη του κλίματος της ατομικής διαπραγμάτευσης(π.χ η υπόθεση ζαχόπουλου-Τσέκου έχει και τέτοια χαρακτηριστικά)-έκφραση μιας αλλοτριωμένης ατομικότητας – με την παραγωγή μιας νέας συλλογικής ταυτότητας που θα σέβεται και θα αναδεικνύει την ατομικότητα, την πολυμορφία και την πληθυντικότητα. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε πως είναι ο ίδιος ο Κ. Μαρξ που έγραψε: «η αυθεντική κοινή ζωή… προέρχεται από την ανάγκη και τον εγωισμό των ατόμων, δηλαδή μέσα από την ενεργοποίηση της ίδιας τους της ύπαρξης»

Και σε αυτό το σημείο νομίζω θα κριθεί η δυνατότητα του «νέου» να ηγεμονεύσει πάνω στο «παλαιό», εντός ενός κόσμου που δυνητικά αυξάνονται οι δυνατότητες της κοινωνικής χειραφέτησης της .

Και ως ένα σημείο αυτό είναι και το μέγιστο των προβλημάτων. Από την μια έχουμε να κάνουμε με ένα καπιταλιστικό σύστημα που σε παγκόσμια κλίμακα αποδομεί τις παλαιές ταυτότητες και κοινωνικές σχέσεις , αναδομώντας τες προς όφελος της κερδοφορίας και της αναπαραγωγής του, παράγωντας όπως είπαμε και πιο πάνω έναν άνθρωπο ολοκληρωτικά και πολύμορφα αλλοτριωμένο. Και από την άλλη έχουμε την αντικειμενική θα έλεγε κανείς- παραγωγή ενός κοινωνικού πολιτισμού που σηκώνει τον πήχη των δυνατοτήτων και των ευκαιριών των ανθρώπων, εντός όμως συγκεκριμένων πολιτικών συνθηκών που μεγιστοποιούν όσο ποτέ άλλοτε την αντίθεση πλούσιων – φτωχών, εχόντων και μη εχόντων με αποτέλεσμα να ζούμε σε εποχή μεγάλων δυνατοτήτων και μειωμένων προσδοκιών, σε μια εποχή τεχνολογικών επαναστάσεων και ταυτόχρονα βίας, ιδιοτέλειας και παραλογισμών.

Για την κατάκτηση της ηγεμονίας της τάσης χειραφέτησης

Την αντίφαση αυτή δεν μπορεί να λύσουν παρά οι ίδιοι οι καταπιεσμένοι , ενώ η αριστερά αυτό που άμεσα σχεδόν πρέπει να πράξει είναι να δοκιμάσει να οικοδομήσει ένα πολιτιστικό και ιδεολογικό αντισχέδιο που θα αποπειραθεί να αποκτήσει την ηγεμονία από την αστική-μικροαστική και εμπορευματική ιδεολογία και πρακτική.

Εκκινώντας από τα ίδια τα άλματα της τεχνολογίας, τεχνογνωσίας και της επιστήμης οικοδομώντας κοινότητες που η τάση της χειραφέτησης θα τείνει να ηγεμονεύσει, αποδομώντας και καταστρέφοντας τον κόσμο των εμπορευμάτων.

Ένα δύσκολο και σχετικά μακροχρόνιο ταξίδι, ένας κοινωνικός- πολιτικός- ιδεολογικός πόλεμος που κανείς δεν γνωρίζει την κατάληξη του. Το ζήτημα είναι να διατρανώσουμε την θέληση μας να βρεθούμε όχι στην άμυνα αλλά στην επίθεση να οικοδομήσουμε μια νέα ποιότητα στις κοινωνικές σχέσεις μας και στην σχέση μεταξύ ατομικού- συλλογικού. Να επαναστοχαστούμε σε κόντρα με την λογική του μέσου ανθρωπάκου αλλά και μαζί με τον κόσμο που σήμερα είναι θύμα και θύτης της κοινωνίας του εμπορεύματος-θεάματος.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΡΓΥΡΟΣ

http://polep.blogspot.com/

Σχόλια

  1. Καλησπερούδια. Πέρασα για ένα γεια για την ώρα. Θα επανέλθω για να πλακωθούμε :P
    Εγώ θυμόμανε μία ιστοσελίδα στην οποία σε έβλεπα μέσω Πολιτικού Καφενείου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ΤΟ www.argiros.net μου το χάκεψαν - όχι πάντως οι οπαδοί του ΙΩΣΗΦ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ιντυμιντιάδες ή ασφάλεια; παίζουν και τα δύο :))
    Σε τραβολογάνε ακόμα με την υπόθεση με το Ξενία;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Διάβαζα και δεν πρόσεξα το σχόλιο σου: Η υπόθεση του Ξενία παραμένει ανοικτή έστω και ως φόβητρο.
    Επίσης παραμένει ανοικτό το ζήτημα της δίκης με το "7" του Ξενία που έχουμε αλληλομηνυθεί γιατί κτύπησε εμένα και μια συντρόφισσα την Άλεξ ένα χρόνο μετά. Η δίκη είναι για τις 31 Μάρτη 2008.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις