ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Και ξαφνικά- αλλά καθόλου τυχαίο- τα πάντα πήραν την ανηφόρα και δεν διαφαίνεται στο άμεσο ορίζοντα η ελπίδα να ξαναπέσουν. Το πετρέλαιο ξεπέρασε τα 120 $ το βαρέλι, οι προβλέψεις δε το φτάνουν να προσεγγίζει τα 200 $ το βαρέλι στο τέλος του 2008. Ένα γεγονός που θα σημάνει την πλήρη χρεοκοπία της πλειοψηφίας των λαϊκών νοικοκυριών με την εκτίναξη του κόστους ζωής λόγω της τεραστίας αύξησης των τιμών του πετρελαίου και της ενέργειας. Την ίδια στιγμή τα εισοδήματα των λαϊκών στρωμάτων ουσιαστικά μειώνονται, εξαιτίας της τεραστίας αύξησης του κόστους ζωής(οι αυξήσεις στα τρόφιμα ξεπέρασαν το 20% και στις μεταφορές το 150%). Όσο για τις κάνουλες του τραπεζικού χρήματος αρχίζουν να στερεύουν για τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα. Η υπερχρέωση των λαϊκών και εργατικών οικογενειών έχει φτάσει σε οριακά επίπεδα. Το 51% των ελληνικών νοικοκυριών χρωστάνε στις τράπεζες, ένα χρέος που φτάνει στο 45% του ΑΕΠ και το 40% των μηνιαίων εισοδημάτων , ενώ το 12,5% των νοικοκυριών αδυνατεί να πληρώσει τα χρέη.

Θυμηδία επομένως προκαλεί η δήλωση της ηγεσίας της ΓΣΕΕ πως ήταν επιτυχία του εργατικού κινήματος η υπογραφή της νέας διετούς συλλογικής σύμβασης εργασίας που αυξάνει το βασικό μισθό και μεροκάματο κατά 1€ περίπου ημερησίως. Όταν σύμφωνα με οικονομικές μελέτες για να εξασφαλίσει τα αναγκαία για μια αξιοπρεπή διαβίωση της μια 4μελή οικογένεια χρειάζεται να έχει εισοδήματα που να προσεγγίζουν τα 3000€ το μήνα.

Από την άλλη πλευρά τα κέρδη του ελληνικού κεφαλαίου και ιδιαίτερα του παρασιτικού χρηματοπιστωτικού τομέα το 2007 ξεπέρασαν το 45%, παρόλο που συνολικά η παραγωγικότητα της χώρας σημείωσε πτώση. Ένα γεγονός που αποδεικνύει πως η παραγωγικότητα της εργασίας δεν συνδέεται απαραίτητα με την υπερεκμετάλλευση της ζωντανής εργασίας και την κερδοφορία των επιχειρήσεων αλλά με τις επενδύσεις στην τεχνολογία και την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων.

Το φάσμα της πείνας φαίνεται πως επιστρέφει με γοργούς ρυθμούς στις φτωχογειτονιές του πλανήτη και πάνω από 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι υποσιτίζονται σε μια ιστορική περίοδος που η υπερπαραγωγή των αγαθών έφτανε- κάτω από μια διαφορετική παγκόσμια κοινωνική συγκρότηση- να θρέψει, να στεγάσει και να ντύσει το σύνολο των ανθρώπων στο πλανήτη γη.

Απεναντίας αυτό που συμβαίνει σε αυτή την πολιτική συγκυρία είναι το κεφάλαιο να τζογάρει με τις τιμές του πετρελαίου και των τροφίμων, έχοντας ως πρόσχημα την παραγωγή βιοκαυσίμων και τα γεωπολιτικά παιχνίδια. Ο παραλογισμός του καπιταλιστικού συστήματος σε όλο το μεγαλείο του, παραλογισμός που καταστρέφει παραγωγικές, ανθρώπινες και φυσικές δυνάμεις για να κερδοσκοπήσουν ασύστολα και ανεξέλεγκτα μερικές δεκάδες πολυεθνικές που βρίσκονται στην κορυφή της καπιταλιστικής πυραμίδας. Έχοντας την στήριξη των κυβερνήσεων του κεφαλαίου- όπως η κυβέρνηση της ΝΔ-αλλά και των εθνικών καπιταλιστικών δυνάμεων- ενσωματώνοντας κορπορατιστικά- στο βαθμό που πλέον μπορούνε, λόγω της βαθιάς οικονομικής κρίσης, μικροαστικά και εργατικά στρώματα- όπως κατά κόρον συνέβαινε στην εποχή του κράτους πρόνοιας.

Πως άραγε μπορούμε να αντισταθούμε σε αυτό το καπιταλιστικό παραλογισμό. Αντίσταση που δεν θα είναι μια γραμμή άμυνας στο να μην χάσουμε και αλλά ως εργαζόμενοι αλλα που θα επιχειρεί να κερδίσει ότι της ανήκει, τον πλούτο που παράγουμε. Αντίσταση που θα ερευνά και θα αυτοθεσμίζει όρους κοινότητας που θα σπάνε το καπιταλιστικό πλαίσιο και τις δομές.

Περνώντας υπόψιν το γεγονός πως στο έδαφος του παγκόσμιου βιοπολιτικού δικτύου το σύνολο της κοινωνίας μετατρέπεται σε παραγωγή. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα ο πρώτος κόσμος των μητροπόλεων να συνυπάρχει στο ίδιο το μητροπολιτικό ιστό με το τρίτο και ένα τέταρτο κόσμο και τα παραγωγικά επίπεδα να συνδυάζονται πολύμορφα σε παγκόσμια κλίμακα. Συνέπεια αυτού είναι να καθιστάτε αδύνατος ο ολοκληρωτικός έλεγχος των δομών του πολυσύνθετου προλεταριακού πλήθους και των βιοπολιτικών ροών του. Κατά συνέπεια κάθε επίπεδο παραγωγικής έκφρασης είναι και δυνητικά επίπεδο αντίστασης στην εξουσία του κεφαλαίου, επίπεδο διαφυγής από τον έλεγχο του.

Μήπως τελικά η ανασύνθεση των δομών αντίστασης περνάει μέσα από το σύνολο των παραγωγικών και βιοπολιτικών ροών και όχι μέσα από τους αυτονομημένους πολιτικούς μηχανισμούς, όπως τα κόμματα ή τους πατροπαράδοτους κοινωνικούς φορείς διαμεσολάβησης , όπως τα συνδικάτα; Και μήπως εκεί βρίσκονται τα κύρια αιτία της βαθύτατης κρίσης των δομών κοινωνικής και πολιτικής διαμεσολάβησης που βιώνουμε σήμερα; Ενώ αντίθετα τα ΜΜΕ που καλύπτουν το σύνολο των κοινωνικών σχέσεων έχουν καθοριστική επίδραση στο σύγχρονο άνθρωπο και την κοινωνία.

Ερωτήματα βάζουμε , δίχως να έχουμε ολοκληρωμένες απαντήσεις, άλλωστε κανείς δεν έχει. Στοχεύοντας σε μια έξοδο από τα πλοκάμια της αγοράς, του χρήματος και του εμπορεύματος. Σε μια οργάνωση της ζωής με βάση τις κοινωνικές ανάγκες και όχι τις ανάγκες που κατασκευάζονται για να κερδοσκοπεί το κεφάλαιο. Όπου πολιτισμός, πολιτική και επικοινωνία θα συνδυάζονται σε μια απελευθερωτική κατεύθυνση και όχι σε μια κατεύθυνση χειραγώγησης και υποταγής. Στην κατεύθυνση μιας κοινωνικής συγκρότησης όπου η ελευθερία του καθενός θα είναι προϋπόθεση για την καθολική ελευθερία.

Σε μια ιστορική στιγμή που εμφανίζονται δυο αντίθετες και αλληλεξαρτούμενες τάσεις: η πρώτη είναι η εμφάνιση ενός απόλυτα εγωιστικού και μοναχικού ανθρώπου που νομίζει ότι τίποτε κοινό δεν έχει με τον διπλανό του, ενός «λύκου του Χομπς» που επιζητά ένα κρατικό «Λεβιάθαν» για να νιώσει ασφαλής. Η δεύτερη είναι η παραγωγή ενός κοινού πλούτου και πολιτισμού που αντικειμενικά υπερβαίνει την έννοια του εμπορεύματος απόρροια των νέων τεχνολογικών δυνατοτήτων και της παγκοσμιοποίησης των παραγωγικών διαδικασιών, π.χ τα free προγράμματα που διακινούνται στον «κομμουνιστικό» ιστό του ιντέρνετ.

Όλα τα στοιχεία δείχνουν πως πλησιάζουμε σε μια νέα στιγμή ιστορικής διακλάδωσης, όπως ήταν η επανάσταση του 1848, η κομμούνα του 1871, η επανάσταση του1917, το εξεγερμένο ‘ 68 και η παγκόσμια αλλαγή του 1989-1990. Αλήθεια είμαστε έτοιμοι ως αριστερά και ως ενεργά πολιτικά υποκείμενα να αντιμετωπίσουμε τις νέες προκλήσεις και να επαναθεσμίσουμε μια εναλλακτική ανατρεπτική στρατηγική; Δύσκολη απάντηση , ιδιαίτερα στην σημερινή συγκυρία.

Η αδυναμία ολοκληρωμένων απαντήσεων δεν μας απαλλάσσει από το καθήκον να οικοδομήσουμε άμεσα και δίχως δογματισμούς ένα αμεσοδημοκρατικό ριζοσπαστικό κίνημα που θα απαντάει στις ζωτικές λαϊκές και εργατικές ανάγκες. Ένα εργατικό μέτωπο- κίνημα που θα διεκδικεί μαχητικά οι παραγωγοί του κοινωνικού πλούτου να έχουν άμεση πρόσβαση στα αναγκαία αγαθά για μια αξιοπρεπή διαβίωση. Ας ξεκινήσουμε από εκεί και τα μεγάλα θα μας συναντήσουν στο δρόμο του αγώνα…

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΡΓΥΡΟΣ