Το ταξίδι συνεχίζεται…..

Στην αρχή όλα ξεκινάνε τόσο γλυκά, ύστερα το κακό διαβάλει, προκαλώντας τραγωδίες, για να καταλήξει η ιστορία σε φάρσα και κωμωδία . Στο τέλος οι παππούδες διαβάζουν στα παιδιά για υπέροχους ηρωισμούς που έχουν πάντα happy and- κρατώντας τα καλά και τα άγια- αφήνοντας στην άκρη τις τραγωδίες που βρίσκονται πίσω από κάθε ηρωισμό.

Κάπως έτσι ξεκινάει και η ιστορία μας. Στην αρχή λίγοι άνθρωποι, λιγοστές ανάγκες , φυσική ζωή γύρω από το «θηλυκό κομμάτι» της ζωής που φέρνει στην ζωή, την ζωή. Κάπως έτσι πρέπει να ξεκίνησε η ανθρώπινη περιπέτεια , στην πιο πρωτόλεια κοινωνική της ζωή, αυτό που από κάποιους ονομάστηκε πρωτόγονος κομμουνισμός.

Στην συνέχεια βέβαια οι κλιματολογικές αλλαγές, η αύξηση του πληθυσμού και η ταυτόχρονη αύξηση των αναγκών , αλλάζουν τις συνθήκες ζωής και παραγωγής. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα κάποιοι να πάρουν κεφάλι, κάποιοι να επιβάλλονται πάνω στους άλλους , κάποιοι πρέπει να πολεμάνε, κάποιοι να παράγουν , κάποιοι να διοικούν. Να λοίπον μπροστά μας η εξουσία ο καταμερισμός εργασίας , να μπροστά μας η ταξική κοινωνία.

Κάπως έτσι περάσαμε από τις αταξικές πρωτόγονες κοινωνίες στις αρχαϊκές ταξικές κοινωνίες με κύριο χαρακτηριστικό τους την οργανωμένη βία της άρχουσας τάξης πάνω σε αυτούς που έπρεπε να παράγουν ή να πολεμούν. Μια οργανωμένη βία που συμπληρωνόταν από ένα θεωρητικό πλαίσιο που εξηγούσε, ερμήνευε, δικαιολογούσε και ταυτόχρονα απάλυνε τον πόνο και τον φόβο από τις συνθήκες της βίας.

Βέβαια υπήρχε και η αντίδραση αυτών που πλήρωναν το «μάρμαρο» , αντίδραση -συχνά , με τα ίδια μέσα και ιδεολογίες με τους κυρίαρχους του παιχνιδιού- που είχαν ως αποτέλεσμα να αλλάζουν τα «κεφάλια» που κυβερνούσαν αλλά όχι ριζικά η πραγματικότητα.

Η ανάπτυξη της τεχνολογίας, των τρόπων και των μέσων παραγωγής, αλλά και ο αγώνας των πολλών, απέναντι στις αδικίες των λίγων, ήταν οι αιτίες που οδήγησαν στην εξέλιξη της ανθρώπινης ιστορίας .

Προσφέροντας στιγμές και εποχές λάμψης και πολιτισμού, εποχές ακμής που σημάδεψαν την ανθρώπινη εξέλιξη, όπως π.χ η αρχαία Ελλάδα. Αλλά και εποχές παρακμής όπου η βία , η απληστία, η αρπαγή, η λεηλασία, ο φόβος , ο τρόμος, ο θάνατος καθόρισαν και εν πολλοίς καθορίζουν τα ανθρώπινα πεπραγμένα.

Μα το πιο ενδιαφέρον είναι πως κάθε εποχή βαρβαρότητας δημιουργούσε την βάση που πάνω της οικοδομούνταν οι εποχές της ακμής. Η αναγέννηση γεννήθηκε μέσα από την βαρβαρότητα και τους σκοτεινούς δρόμους του Μεσαίωνα

Αλήθεια τι είδους ευημερία θα είχε η καπιταλιστική Δύση δίχως την βαρβαρότητα της Αποικιοκρατίας και της πρωταρχικής συσσώρευσης κεφαλαίου ή και δίχως την αντίρροπη δυναμική της πάλης των τάξεων;; Δίχως την καταστροφή σε παραγωγικές δυνάμεις, πλούτο, ανθρώπους που προκαλεί ο πόλεμος, που στην συνέχεια οδηγεί σε ένα νέο κύκλο ανάπτυξης.

Η ανάπτυξη του σύγχρονου καπιταλιστικού πολιτισμού είναι σπαρμένη με τα ερείπια άλλων πολιτισμών που καταστράφηκαν και καταστρέφονται, με οικολογικές καταστροφές, με αίμα αθώων και μη και

όλα αυτά στο όνομα μεγάλων ιδεών και ιδανικών.

Ενώ κάθε φάση ακμής της ταξικής κοινωνίας και δη της πιο αναπτυγμένης και δυναμικής αυτού του καπιταλισμού μπλοκάρει και μπλοκάρεται –ως μια μορφή ενότητας αντίθετων-από τάσεις που θέλουν να παλινδρομήσουν, να αλλάξουν χαρακτήρα εντός του υπάρχοντος συστήματος, αλλά και να στοχαστούν και να τολμήσουν πτήσεις εκτός αυτού.

Όπως είναι η θεώρηση πως μπορεί να οικοδομηθεί ένα αταξικό – κομμουνιστικό μέλλον. Μια αντίληψη που για τους πιο πολλούς βέβαια είναι μια ουτοπία και μάλιστα πλημμυρισμένη με αίμα, ερμηνεύοντας κατά αυτόν τον τρόπο, τις εξελίξεις του 20^ού αιώνα με τον «υπαρκτό σοσιαλισμό».

Μια εφαρμογή της κομμουνιστικής ευτοπίας που εν τέλει κατέληξε στην οικοδόμηση ενός υβριδίου σοσιαλισμού-καπιταλισμού και την αλλαγή τσάρου και αρχόντων. Αυτό δεν συνεπάγεται πως νέες απόπειρες θα έχουν ανάλογο αποτέλεσμα.

Ίσως , όπως λένε στοχαστές, το 1917 να ήταν νωρίς για κάτι τέτοιο και σήμερα να είναι πιο ώριμες οι συνθήκες. Μόνο που και αυτό είναι μια θεώρηση, που η ίδια η εξέλιξη των πραγμάτων θα δικαιώσει ή μη.

Να που φτάσαμε στις αρχές μιας νέας κρίσης που μπορεί και να καταστρέψει τον σημερινό καπιταλισμό δίχως να συνεπάγεται πως θα οικοδομηθεί μια αταξική- κομμουνιστική κοινωνία.

Μπορεί να δώσει μια νέα αναζωογόνηση του συστήματος που θα συνδυάζει μια πολιτική σχετικού οικονομικού, κοινωνικού και πολιτισμικού εξισωτισμού, δημοκρατικού μεταρρυθμισμού, με επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην οικολογία.

Ένα παγκόσμιο οικολογικό “new deal” που θα δώσει νέους χώρους κερδοφορίας για τα βαμπίρ του κεφαλαίου και τα συνέπεια νέους τόπους ταξικών και κοινωνιών συγκρούσεων. Μόνο που το παλαιό “new deal” βγήκε μέσα από ένα παγκόσμιο πόλεμο με μια ΕΣΣΔ και ένα εργατικό κίνημα να λειτουργεί ως φόβητρο για τα αφεντικά.

Σήμερα αυτό που λείπει είναι ακριβώς ένα παγκόσμιο φόβητρο που θα βλέπει το τέλος της κωμωδίας και της τραγωδίας του καπιταλισμού ,απειλώντας και πείθοντας πως μπορεί να οικοδομηθεί κάτι άλλο, πέρα από το καπιταλιστικό χάος.

Η ταξική καπιταλιστική κοινωνία δεν θα εγκαταλείψει την ιστορική σκηνή τόσο εύκολα για μια αταξική εξισωτική κοινωνία. Ενώ δεν νομίζω πως πρέπει να αποκλείεται η εμφάνιση νέων ταξικών εκμεταλλευτικών κοινωνιών και συστημάτων. Ή και μια πολύμορφη βαρβαρότητα που όμοια της δεν θα έχει ξαναζήσει η ανθρωπότητα.

Εξάλλου ο καπιταλισμός δεν είναι μόνο ένας τρόπος παραγωγής – αυτό είναι το ελάχιστο – αλλά ένας συνδυασμός σχέσεων και πολύμορφων δικτύων εξουσίας που ενοποιούν αλλά και τέμνουν την καπιταλιστική ολότητα. Γ αυτό και η κρατικοποίηση έστω και με εργατική εξουσία δεν συνεπάγεται αναγκαία αλλαγή των παραγωγικών σχέσεων από καπιταλιστικές σε σοσιαλιστικές.

Το ταξίδι της ανθρωπότητας από την πνευματική και πολιτική ανωριμότητα στην ωριμότητα θα συνεχίζεται για πολλή καιρό ακόμη. Μόνο μια πολιτικά και πνευματικά ώριμη κοινωνία μπορεί να διαχειριστεί την ελευθερία της, που της προσφέρει η τεχνική, επιστημονική και παραγωγική δυνατότητα και εξέλιξη της εποχής που ζούμε και που θα έρθει και νομίζω πως η ανθρωπότητα δεν έχει πνευματικά και πολιτικά ωριμάσει ακόμη..

Το ταξίδι ίσως και να μην τελειώσει ποτέ. Ο άνθρωπος πάντα θα αγωνίζεται να αλλάξει το περιβάλλον του και την κοινωνία, πάντα θα γοητεύεται από θαυμάσιες αφηγήσεις για πτήσεις κοντά στον ήλιο, για να ανθρώπους που δεν φοβήθηκαν να κοιτάξουν τους αφέντες στα μάτια , ξεστομίζοντας με αναίδεια την λέξη ελευθερία..

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΡΓΥΡΟΣ