Όταν οι συντηρητικοί διαβάζουν Μαρξ (για να δουν πώς θα τη γλιτώσουν...)

Αναδημοσίευση από http://greekrider.blogspot.com/2009/06/blog-post_15.html


Το πολύ γνωστό διεθνές διμηνιαίο περιοδικό Foreign Policy (FP) (της συντηρητικής Washington Post) βγήκε στο τελευταίο του τεύχος με πρωτοσέλιδο ένα κολάζ με τη μορφή του Μάρξ και τίτλο: "Marx, Really? Why he matters now".

Στο Editorial γράφει: "Όχι δεν πιστεύουμε ότι ο κομμουνισμός ετοιμάζεται να επιστρέψει σύντομα. Όμως η δύναμη της μαρξιστικής κριτικής για τους κινδύνους του καπιταλισμού των ακραίων διακυμάνσεων αξίζει την προσοχή μας τη σημερινή εποχή της οικονομικής κρίσης. Ξεσκονίστε το ΚΕΦΑΛΑΙΟ και θα εκπλαγείτε με το τι λέει ο Μαρξ από τον τάφο του για την σημερινή κοσμογονική οικονομική ανακατάταξη."

Παράλληλα αρκεί κάποιος να ρίξει μια ματιά στους τίτλους των νέων ξενόγλωσσων βιβλίων που κυκλοφορούν στους πρώτους πάγκους των διεθνών βιβλιοπωλείων. Υπάρχει μια βέβαιη στροφή στον σκεπτικισμό για το σύστημα, τη λειτουργία της δημοκρατίας, τον ολοκληρωτισμό των επιχειρήσεων, τον καπιταλισμό. Θα πει βέβαια κάποιος ότι αυτό είναι συγκυριακό και οφείλεται στην τρέχουσα οικονομική κρίση.

Θυμάμαι όμως ότι στην προηγούμενη μεγάλη αναταραχή το 2000 με τις μεγάλες και ηχηρές χρεωκοπίες επιχειρήσεων (Enron, Worldcom κτλ) αλλά και πιο πίσω το 1997 με την ηχηρή κατάρρευση του μετώπου των "Τίγρεων της Άπω Ανατολής" δεν συνέβη κάτι παρόμοιο.

Σήμερα, όχι μόνο μεγάλα συντηρητικά περιοδικά προτρέπουν με μια επίδειξη ρεαλισμού (αλλά χωρίς από την άλλη να αρνούνται τις ιδέες τους) να διαβάσουμε Μάρξ αλλά και οι λίγο πιο "ψαγμένοι" νεοφιλελεύθεροι παραδέχονται τα περισσότερα από αυτά που υποστηρίζω σε αυτό το blog.

Διάβασα στο ένθετο Τέχνες & Γράμματα της εφημερίδας Καθημερινή της Κυριακής μια συνέντευξη του Ρίτσαρντ Σένετ του οποίου το βιβλίο "Η κουλτούρα του νέου καπιταλισμού" επίσης διάβαζα συμπτωματικά πριν από λίγες μέρες.

Ο Σένετ πάει κατευθείαν στο κέντρο του προβλήματος όταν αναφέρει ότι η αιτία των προβλημάτων οφείλεται στην αλλαγή της αντίληψης που έχουμε για το χρόνο και στην προσήλωση που έχουμε στο χρήμα. Και ο απλός εργαζόμενος αλλά και τα ανώτερα στελέχη έχουν μάθει να βλέπουν τα πάντα εξαιρετικά βραχυπρόθεσμα, κάτι που έχει απρόβλεπτες μακροπρόθεσμες συνέπειες, κάποιες από τις οποίες βιώνουμε με την τρέχουσα οικονομική κρίση. Παράλληλα το σύστημα είναι έτσι δομημένο που αυτοί που κερδίζουν χρήματα δεν είναι οι πιο έξυπνοι ή οι πιο ικανοί.

Αρκεί να αλλάξουμε ορισμένες λέξεις ταμπού και εκεί που λέγαμε αόριστα καπιταλισμός, εκμετάλλευση και αριστερά να λέμε βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση του κόσμου και των επιχειρήσεων. Κάτι τέτοιο έρχεται με τη σειρά του σε σύγκρουση με τη λογική των αγορών, των διοικητικών συμβουλίων των πολυεθνικών, του τρόπου πληρωμής τους, των επιχειρηματικών στόχων, της υποτιθέμενης κοινωνικής ευθύνης και της καταστροφικής ανευθυνότητας για το περιβάλλον.

Οι εξελίξεις στην διεθνή βιβλιογραφία και η επικαιρότητα των συζητήσεων διεθνώς με δικαιώνουν πλήρως σε σχέση με αυτά που έχω υποστηρίξει κατά καιρούς από αυτό το βήμα, απλά έπιασα τον παλμό στο σωστό timing πριν ακόμη φανούν τα πρώτα μαύρα σύννεφα. Θυμάμαι πριν 12-13 μήνες έναν επίμονο συνομιλητή στον οποίο έλεγα ότι ο κόσμος διεθνώς είναι υπερχρεωμένος και αυτός ο συνομιλητής με τα 10 και πλέον χρόνια οικονομικών σπουδών του με διαβεβαίωνε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για κάτι τέτοιο!! Εγώ του έλεγα να κοιτάξει γύρω του...τελικά όχι απλά ο κόσμος διεθνώς ήταν υπερχρεωμένος αλλά υπερ-υπερ-υπερ-υπερ χρεωμένος....Και εμείς σπουδάσαμε δέκα και πλέον χρόνια οικονομικά αλλά δεν παίρνουμε στα σοβαρά την οικονομική επιστήμη....

Τώρα τον δρόμο μου ακολουθούν από μόνοι τους πολλοί περισσότεροι σε όλο τον κόσμο. Ακόμη και η βασική οικονομική αρθρογράφος της Καθημερινής Ζέζα Ζήκου δηλώνει μεταξύ σοβαρού και αστείου την συμπάθειά της προς τον αντικαπιταλιστικό ΑΝΤΑΡΣΥΑ που κατέβηκε στις εκλογές παίρνοντας 22.000 ψήφους...

Την ίδια στιγμή που μεγάλα αμερικάνικα συντηρητικά περιοδικά μας παροτρύνουν να διαβάσουμε Μάρξ και ο φιλελευθερισμός συν η σοσιαλδημοκρατία δείχνουν άναυδοι μπροστά στις εξελίξεις, η εγχώρια αριστερά πνίγεται σε μια κουταλιά νερό.

Προσωπικά νομίζω ότι η αριστερά πρέπει να έχει δύο χαρακτηριστικά: 1) Ενότητα προς χάρη της δυνατότητας ύπαρξης της με δημιουργία κινημάτων και συνασπισμού αριστερών ρευμάτων, 2) Πλήρη αντικαπιταλιστική δυναμική. Ορισμένοι είναι τόσο ανόητοι που φλερτάρουν με τις σοσιαλδημοκρατικές απόψεις όταν σε λίγα χρόνια οι σοσιαλδημοκράτες θα μετονομάζονται σε αριστερούς. Αυτή η στιγμή πλησιάζει. Το βλέπω από τους γύρω μου, στελέχη επιχειρήσεων και άλλους. Όσο πιο βαθιά μέσα στο πηγάδι είναι ο κάθε ένας σε όσο πιο ψηλές θέσεις βρίσκονται τόσο καλύτερα καταλαβαίνουν και αποδέχονται αυτά που γράφω.

Οι δήθεν αριστεροί που είναι έτοιμοι να πέσουν στην αγκαλιά της σοσιαλδημοκρατίας δεν βλέπουν πέρα από τη μύτη τους. Διαβάζουν ξένο τύπο και εφημερίδες;; Καταλαβαίνουν τι γίνεται διεθνώς γύρω τους;;

Σε λίγο καιρό οι μόνοι φανατικοί υπέρμαχοι του καπιταλισμού θα είναι οι τριτοκοσμικοί που δεν πρόλαβαν να φάνε ψωμάκι (ή οι εγχώριοι τριτοκοσμικοί που δεν πρόλαβαν να πάρουν το νέο μοντέλο της BMW που ζαχάρωναν στην αντιπροσωπεία), οι εδώ μετανάστες που θα συγκρίνουν την αθλιότητα του καπιταλισμού με την παρούσα αθλιότητα που ζούνε καθώς και οι Κινέζοι που δεν θα έχουν προλάβει για πολύ λίγο να γίνουν η μεγαλύτερη καπιταλιστική-ιμπεριαλιστική υπερδύναμη στον κόσμο...

Οι υπόλοιποι πολιτισμένοι και ανεπτυγμένοι άνθρωποι θα είναι αντικαπιταλιστές. Αντικαπιταλιστής σήμερα δεν σημαίνει δόγμα του παρελθόντος αλλά αναγνώριση του ότι ο κόσμος εκτροχιάστηκε από την πολλή υπερεκμετάλλευση σε όλα τα επίπεδα.

Και για όλα αυτά, σε αντίθεση ό,τι λέει το συγκρότημα Washington Post, δεν χρειάζεται να διαβάσει κανείς Μάρξ. Αρκεί να διαβάσει μια εφημερίδα του εξωτερικού, να ανοίξει τα μάτια του και να δει γύρω του τον κόσμο που ξέραμε να καταρρέει ή να σκεφτεί και να φιλοσοφήσει ειλικρινά με τον εαυτό του αν αυτό που θέλει ή του λείπει από τη ζωή του είναι ένα ακόμη νέο αυτοκίνητο και περισσότερα χρήματα...