ΠΕΙΡΑΤΙΚΕΣ ΟΥΤΟΠΙΕΣ



Υπήρξαν από τα τέλη του 16ου μέχρι και το 18ο αιώνα, κάποιοι χιλιάδες άνθρωποι που έγιναν προδότες , έγιναν αποστάτες χωρών και των αυτοκρατοριών τους. Κυρίως όμως έγιναν αποστάτες της χριστιανικής θρησκείας και ασπάστηκαν το Ισλάμ, κυρίως στις ετερόδοξες μορφές του σουφισμού. Λαμβάνοντας μέρος στο «ιερό πόλεμο» ενάντια στην πρώιμη αποικιοκρατική Δύση. Έγιναν κουρσάροι και πειρατές, σπέρνοντας τον όλεθρο στην Ευρωπαϊκή ναυσιπλοΐα, οδηγώντας πολλούς χιλιάδες ευρωπαίους στα σκλαβοπάζαρα της Μπαρμπαριάς. Η αποστασία τους κάθε άλλο παρά απόδειξη υποταγής στην νέα πίστη ήταν. Ήταν συνειδητή επιλογή ελευθερίας και αξιοπρέπειας. Τέτοιας που ουδέποτε είχαν ως υπήκοοι των αυτοκρατοριών τους. Η εγκατάλειψη της χριστιανοσύνης ήταν μια γενναία και επικίνδυνη πράξη αντίστασης και ανυπακοής.


Αυτή την ιστορία διαπραγματεύεται το βιβλίο του Peter Lamborn Wilson, γνωστός επίσης με το φιλολογικό ψευδώνυμο Hakim Bey: Πειρατικές ουτοπίες-Μαυριτανοί κουρσάροι και ευρωπαίοι αποστάτες- εκδόσεις: ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, Ιούνιος 2009. Πρόκειται για ένα συγγραφέα που ύστερα από τις σπουδές του για χρόνια περιπλανήθηκε στις διάφορες μορφές του μυστικισμού της Ανατολής και ιδιαίτερα στο μυστικό Ισλάμ, τον σουφισμό. Στη δεκαετία του 1980 προχώρησε σε μια σύνθεση καταστασιακών ιδεών με ετερόδοξες εκδοχές σουφισμού και νεοπαγανισμού. Ένας κράμα που επικρίθηκε από ορισμένους κοινωνικούς αναρχικούς, ως ένας εκλεκτικός συνδυασμός μυστικισμού με «λάιφσταϊλ αναρχισμού». Ο ίδιος περιέγραψε τη σκέψη του ως «αναρχική οντολογία» ή «αμεσοκρατία» (immediatism), είναι δε ο εισηγητής της «Προσωρινής Αυτόνομης Ζώνης» (ΤΑZ).


Το βιβλίο επικεντρώνεται κυρίως σε μία κοινότητα του Ραμπάτ-Σαλέ κατά το πρώτο μισό του 17ου αιώνα Ένα κράτος της Μπαρμπαριάς όπου οι κουρσάροι κατόρθωσαν να γίνουν ανεξάρτητοι. Με αποτέλεσμα το Ραμπάτ-Σαλέ να διοικηθεί για μερικές δεκαετίες- από το Συμβούλιο των Κουρσάρων Καπετάνιων. Με τους κουρσάρους να νιώθουν και να είναι πολίτες αυτής της αυτόνομης πολιτείας, παρά υπήκοοι μιας αυτοκρατορίας του Αλγερίου. Μια κουρσάρικη δημοκρατία, μια πρώϊμη αστική επανάσταση, δίχως αστούς, όπως θα έλεγαν και οι μαρξιστές. Που στηρίχτηκε στην συσσώρευση κεφαλαίου από τις επιδρομές των κουρσάρων. Επίσης το βιβλίο αναφέρεται στην μυθική πειρατική πολιτεία, Λιμπερτάτια του καπετάν Μίσιον. Σε μια αναρχική ουτοπία, που μπροστά της η δημοκρατία του Σαλέ θεωρείτε καθεστωτικός συμβιβασμός. Μια απόλυτη πειρατική αναρχική πολιτεία, που χάθηκε μέσα στην σκόνη του χρόνου.


Για τον ανορθόλογο μετακαταστασιακό σούφι hakim bey, οι πειρατικές πολιτείες/ ουτοπίες δεν είναι παρά μια μορφή taz. Δηλαδή προσωρινές αυτόνομες περιοχές, μια προσωρινή απελευθερωμένη περιοχή. Μια απελευθερωμένη ζώνη που θα χαθεί σύντομα, για να εμφανιστεί κάπου αλλού, με άλλο τρόπο και μανδύα. Ο hakim bey δίνει μεγάλη έμφαση στην προσωρινότητα, κάθε τι μόνιμο δομεί εξουσίες που πνίγουν την αίσθηση της ελευθερίας. Μια μετακαταστασιακή στάση που υμνεί την περιπλάνηση σε πραγματικούς, εικονικούς και φανταστικούς τόπους.



Όπως οι πειρατές που έκτιζαν αυτόνομες πολιτείες στα απάνεμα λιμάνια, φτύνοντας την εξουσία των βασιλιάδων. Όπως οι αιρετικοί όλων των θρησκειών που συνάντησαν άμεσα το θείο, δίχως την εξουσία των ιερέων . Όπως οι εξεγερμένοι εργάτες που κατανόησαν πως μπορεί να ζήσουν και δίχως αφεντικά, εξάλλου αυτοί παράγουν.

Όπως οι «πειρατές» του ιντέρνετ που παράγουν προϊόντα της νέας τεχνολογίας και τα διακινούν δωρεάν ως «κοινός πλούτος», δίχως να τα δίνουν στον «Βασίλη των παραθύρων»- Το πειρατικό κόμμα στην Σουηδία με ανάλογο πολιτικό πρόγραμμα πήρε στις ευρωεκλογές 7%.


Όπως τα κοινωνικά κέντρα, τα μαχόμενα blog και οι νέες πολιτιστικές και κοινωνικές πρωτοπορίες. Όπως τα κινήματα που επαναοικειοποιούνται τους δημόσιους χώρους-τόπους, π.χ Ξενία Ιωαννίνων. Όπως ο «Δεκέμβρης» του 2008, που τρομάζει ακόμη την εξουσία, για αυτό και η κατοχή της «taz των Εξαρχείων» από την νέα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.


Οι «πειρατές» των μητροπόλεων, που παράγουν τον νέο κοινωνικό πλούτο, ζώντας στα διάκενα του ολοκληρωτισμού του κεφαλαίου, αναζητούν με αντιφάσεις τις δικές τους ουτοπίες. Αναζητούν ένα καθολικό απελευθερωτικό μονοπάτι που θα υπερβαίνει τους καπιταλιστικούς διαχωρισμούς. Δεν έχουμε παρά με χαρά να συμμετέχουμε στο ανατρεπτικό πανηγύρι που ετοιμάζεται και ας αφήσουμε τον κάθε «Χρυσοχοίδη», να λέει…!!!


ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΡΓΥΡΟΣ


Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις