«Καλημέρα τεμπελιά..»
Thursday, October 06 2005
«Η μισθωτή εργασία είναι η σύγχρονη μορφή της δουλείας...»
«Ο αλλότριος χαρακτήρας της εργασίας εμφανίζεται σαφώς στο γεγονός ότι όταν δεν υπάρχει κανένας φυσικός ή άλλος καταναγκασμός, η εργασία αποφεύγεται σαν την πανούκλα.» (Μαρξ - Χειρόγραφα του 1844 )
«Ο αλλότριος χαρακτήρας της εργασίας εμφανίζεται σαφώς στο γεγονός ότι όταν δεν υπάρχει κανένας φυσικός ή άλλος καταναγκασμός, η εργασία αποφεύγεται σαν την πανούκλα.» (Μαρξ - Χειρόγραφα του 1844 )
Κυρίως εν ώρα εργασίας, επαναοικιοποιώντας λίγο από τον χρόνο που συσσωρεύουν τα αφεντικά μου , κατάφερα να διαβάσω το βιβλίο της Κορίν Μαϊέρ «καλημέρα τεμπελιά-το εγχειρίδιο του λουφαδόρου». Ένα αντιεπιχειρηματικό μανιφέστο για ατομιστές που δεν θέλουν ή δεν μπορούν πλέον να γίνουν γιάπηδες για να τα κονομήσουν αλλα για μεσαία στελέχη (Δηλαδή επί της ουσίας για τους εργάτες της διανοητικής εργασίας)που θέλουν να κερδίσουν λίγο από χρόνο που τους κλέβει η επιχείρηση. Η υιοθέτηση ενός αναρχοατομικίστικου μανιφέστου με σύνθημα: «κλέψτε στην δουλειά γιατί η δουλειά σας κλέβει..»!!!!
Η Κορίν Μαϊέρ οικονομολόγος που εργάζεται με σύμβαση έργου στο ευρωπαϊκό ταμείο ανάπτυξης, συνεπής με την ταξική θέση της, απομυθοποιεί με ένα απίστευτα καταπληκτικό τρόπο το γιάπικο όνειρο των δεκαετιών 80,90, την «πέφτει» άγρια στην επιχειρηματική λογική και νοοτροπία, απορρίπτοντας την αριστερή αντίληψη των συλλογικών και συνολικών πολιτικών αλλαγών, προτείνοντας την έξυπνη λούφα για τους όμοιους της. Εξηγώντας γιατί είναι προς το συμφέρον τους να εργάζονται όσο το δυνατόν λιγότερο, υπονομεύοντας το σύστημα εκ των ένδον, περιμένοντας το τέλος του μήνα να πέσουν τα ευρω. Προτείνοντας έξυπνους τρόπους προσποίησης π.χ αλιεύει συμβουλές από το «νόμο του ντιλμπερτ» του Σκοτ Ανταμς«...μην βγαίνετε ποτέ στο διάδρομο χωρίς φακέλους υπό μάλης. Οι υπάλληλοι που τα χέρια τους είναι γεμάτα φακέλους δείχνουν να πηγαίνουν σε σημαντικές συναντήσεις. Όσοι δεν κρατάνε τίποτε στα χέρια δείχνουν σαν να πηγαίνουν στην καφετέρια...»Ή προτείνει να επιλέγουν(ουμε) «..στις πιο μεγάλες επιχειρήσεις, τα πιο άχρηστα πόστα: σύμβουλος , ειδικός, έρευνα, μελέτη...».
Η συγγραφέας προτείνει και επιλέγει μια στάση διακριτικής αποστασιοποίησης από το σύστημα, έτσι ώστε να υπάρχει ελεύθερος χρόνος όπου ο καθένας μας θα ασχολείται με πιο συναρπαστικές δραστηριότητες πέρα από το 8ωρο ή το 10ωρο της μισθωτής σκλαβιάς. Αυτό που στην Ελλάδα συνδέθηκε με το δημοσιοϋπαλληλικό όνειρο του νεοέλληνα { και ο μήνας εχει 9}, η Κορίν Μαϊέρ το τοποθετεί σαν το μετα-γιάπικο όνειρο των μεσαίων στελεχών στην φάση της παγκοσμιοποιημένης χρηματιστηριακής οικονομίας. Σαφέστατη απόρροια της βαθύτατης ανεπάρκειας του συστήματος σε αυτή την ύστερη φάση του καπιταλισμού, όπου το υπάρχον σύστημα αποτυγχάνει να στρατεύσει τους απλούς ανθρώπους στις επιλογές του. Όπου ο ατομικισμός που πλασάρει ευρέως το σύστημα του γυρνάει μπούμερανγκ. Για αυτό και η εργοδοτική καταστολή μαζί με την τρομοκρατία της ανεργίας, είναι η μόνη διέξοδος για το σύστημα της οικονομίας της αγοράς.
Πρόκειται για ένα πανέξυπνο αιρετικό βιβλίο, για μια ενδιαφέρουσα κραυγή αγωνιάς μιας γενιάς, της δικής μου γενιάς, που βιώνει τις επιπτώσεις της κυριαρχίας των νόμων της αγοράς, τις επιπτώσεις της νεοφιλελεύθερης απορύθμισης και του τέλος του κοινωνικού κράτους, τα αποτελέσματα της ενσωμάτωσης και της ήττας του υπάρχοντος εργατικού και αριστερού κινήματος. Μιας γενιάς που έζησε το άδοξο τέλος της ουτοπίας με την γρήγορη και προσοδοφόρα ενσωμάτωση της γενιάς του Μάη του 68 (της γενιά του πολυτεχνείου εν Ελλάδι). Γράφει χατακτηριστικά η Κορίν Μαϊέρ«..δεν ωφελεί να αλλάξετε το σύστημα, αν του αντιταχθείτε, το ενισχύεται αν το αμφισβητείτε, σημαίνει ότι του επιτρέπεται να υπάρχει με μεγαλύτερη ένταση..»και παρακάτω «..η επανάσταση ήταν καλή για τους αμφισβητίες της δεκαετίας του 1970, και βλέπουμε τι απέγιναν αυτοί (αφεντικά)»!!!!! Μιας γενιάς που προσπαθεί να τα βολέψει όπως βρει και συχνά όπου βρει. Ζώντας με όλο της το «είναι»το καταναλωτικό όνειρο, συχνά βέβαια με δανεικά, αλλα όχι αγύριστα. Απαιτώντας να εχει καθολική πρόσβαση στα μικρά, στα καθημερινά, καθώς τα μεγάλα και τα σπουδαία μας τελείωσαν. Ενώ (μας) είναι αδιάφορο που αυτά τα μικρά και τα καθημερινά διαμεσολαβούνται από εμπορεύματα και όχι από σχέσεις. Αρκεί να καλύπτουν τις υπαρκτές και μη ανάγκες μας.
Ο κυνισμός της Κορίν Μαϊέρ«..για να υπάρχουν κοπανατζήδες πρέπει να υπάρχουν κάποιοι που δουλεύουν [εποχιακό, συμβασιούχοι]..», δεν είναι ο κυνισμός αυτού του ανθρώπου που, θέλει να εκμεταλλευτεί τους όμοιους της, πατώντας επί πτωμάτων. Αλλα ένας, όπως λέει και η ίδια, θεραπευτικός κυνισμός για να αντιμετωπίσει, για να αντιμετωπίσουμε, το βάρος των στιγμών, για να ξεπεράσουμε τις επιπτώσεις που προκαλεί η άκρως ανταγωνιστική κοινωνία της αγοράς. Ο κυνισμός της επιθυμίας να λουφάρω, να περνάω καλά με πράγματα που αγαπάω, ενάντια στο κυνισμό του όλα πουλιούνται και όλα αγοράζονται σε τιμές ευκαιρίας στην ελεύθερη αγορά. Η πολιτική οικονομία της απόλαυσης και του επιθυνειν ενάντια στο νόμο της άξιας. Ένας νόμος που δεν πηγαίνει καθόλου καλά τελευταία(τα χρηματιστήρια παιχνίδια βγάζουν πιο πολλα κέρδη από την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης). Μέσω του εκλεπτυσμένου κυνισμού της η συγγραφέας φέρνει στην επικαιρότητα με τον μοναδικά ιδιαίτερο τρόπο της, αυτό που έγραψε στο καιρό του ο Κ. ΜΑΡΞ «"Η εργασία είναι η πράξη της αλλοτρίωσης της ανθρώπινης δραστηριότητας"»άρα το«ζήτημα δεν είναι να απελευθερώσουμε την εργασία αλλά να την καταργήσουμε.". Ανεξάρτητα που η ίδια αρνείται να χαρακτηριστεί μαρξίστρια. Και δεν είναι , στο βαθμό που μαρξισμός ήταν η κυρίαρχη ιδεολογία του σταλινισμού- σταχανοφισμού, στις χώρες του υπαρκτου σοσιαλισμού.
Αξιοσημείωτο για το βιβλίο και για την συγγραφέα είναι ότι ενώ απορρίπτει την πολιτική δράση(βρίσκεται πολύ μακριά από το «μην δουλεύετε ποτέ» των καταστασιακών), επιλέγει μια συλλογική στάση αλληλεγγύης των μεσαίων στελεχών που(ή επιθυμούν)να λουφάρουν και των «κάτω», που το σύστημα τους εκμεταλλεύεται για να βγάλει τα σπασμένα από τους «πάνω». Λέει προς το τέλος του βιβλίου :«.. όποτε δουλέψτε όσο λιγότερα γίνεται και αφιερώστε λίγο χρόνο στην «δημιουργία ενός προσωπικού δικτύου», έτσι ώστε να έχετε στηρίγματα και θα είστε απρόσβλητος ..σε περίπτωση αναδιοργάνωσης. -.Μάθετε να αναγνωρίζετε από διακριτικά σημάδια ...αυτούς που όπως και εσείς , αμφισβητούν το σύστημα. Όταν «στελεχώνεστε» από ανθρώπους με προσωρινή θέση στην επιχείρηση(συμβασιούχους, εξωτερικούς συνεργάτες..),να τους συμπεριφέρεστε με εγκαρδιότητα και να μην λησμονείτε ποτέ πως είναι οι μόνοι που δουλεύουν πραγματικά..». Ενώ σε ένα άλλο σημείο νοσταλγεί τις «..αλησμόνητες απεργίες του 1995..» και τις απεργίες του Μάιου- Ιουνίου του 2003. Καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως για να «..ξαναρχίσουμε να μιλάμε μεταξύ μας», πρέπει την Γαλλία να την «..ταρακουνούν συναρπαστικές διαμάχες..». Κάτι που κατά την προσωπική μου άποψη δεν ισχύει μόνο για την Γαλλία. Η Γαλλία φυσικά εχει δείξει ένα αναμφισβήτητο ιστορικό βάρος(κομμούνα, Μάης, απεργίες του 95, ευρωσυνταγμα).
Το βιβλίο δεν συνιστάτε σε δυο κατηγόριες ανθρώπων: α) στους οπαδούς της καλβινιστικης λογικής της σκληρής εργασίας. Το βιβλίο κινείτε στην αντίθετη ακριβώς λογική από την πρωτοκαπιταλιστική καλβινιστική λογική. Μια λογική φυσικά που εχει εγκαταλειφτεί εδώ και πολύ καιρό από τις κυρίαρχες καπιταλιστικές κάστες. Οι καπιταλίστες έχουν αντικαταστήσει τον οικονομικό πουριτανισμό με τον καταναλωτικό φετιχισμό. Διαφορετικά τα εμπορεύματα θα μείνουν απούλητα και οι εταιρίες θα φαλιρίσουν. Όποτε από το αποταμιεύστε- αποταμιεύστε , περάσαμε, στο καταναλώστε-καταναλώστε και μην ανησυχείτε, οι πιστωτικές και τα καταναλωτικά δάνεια να είναι καλά. Β) στους "κομμουνισταράδες"- εργατίστικες, οπαδούς του στοχανοβισμού. Που θα οργιστούνε με την απόλυτη άρνηση της πολιτικής αλλαγής, με την άρνηση του ιστορικού ρόλου της εργατικής τάξης, με την απόρριψη της στοχανοβιστικης νοοτροπίας που έπρεπε υποτίθεται να αποπνέει το προλεταριάτο.
Και όμως η εργατική τάξη, ουδέποτε ήταν όπως νομίζανε οι "κομμουνισταράδες"- εργατιστες με την μεταφυσική του ιστορικού σκοπού της εργατικής τάξης. Πόσο μάλλον σήμερα που από το φορντικο- τεηλορικό παραγωγικό μοντέλο, περάσαμε στο παγκόσμιο μητροπολιτικό εργοστάσιο όπου εξελιγμένες μορφές παραγωγικής μεταφορντικης εργασίας συνδυάζονται, όχι χωρίς αντιφάσεις, με τις πιο πρωτόγονες μορφές εκμετάλλευσης(δουλεία, παιδική εργασία).
Παράγοντας μια νέα εργατική τάξη, μια νέα προλεταριακή πληθυντικότητα. Μια προλεταριακή σωματικότητα που πονά, διψά, ερωτεύεται, αντιστέκεται και επαναστατεί. Mια έκφραση της δύναμης που συγκροτείται σε σάρκα, ικανής να μετασχηματίσει την υλική δύναμη της σε πολιτικό σώμα. Ένα πολιτικό σώμα που είναι στις μέρες μας έντονα κατακερματισμό και εξατομικευμένο.-(Υπερβαίνοντας τον βιομηχανικό εργατικό πολιτισμό που όταν και όπου υπήρχε ήταν περισσότερο μια ενότητα αντίθετων με πλούσιες και ενδιαφέρουσες ιστορικές και πολιτιστικές αμφισημίες παρά ένα πλαίσιο που έδωνε ώθηση στην εργατική αυτοδιαχείριση και χειραφέτηση)- αλλα αδυνατεί να συγκρουστεί με το κεφάλαιο. Ένα μοντέρνο προλεταριακό σώμα με πολλαπλές εργασιακές συμπεριφορές, με «πολλαπλές- πολυσύνθετες εργατικές τάξεις» εσωτερικές του σώματος της προλεταριακής πληθυντικότητας που διαπερνουνται και καθορίζονται από την σύγκρουση της τάσης χειραφέτησης και της τάσης υποταγής. Αποκτώντας χαρακτήρα δαιδαλώδη- «αντάρτικο» και υπόγειο. Ένα τέτοιο κλίμα και χαρακτήρα εκφράζει και σε μια τέτοια κατεύθυνση κινείτε το βιβλίο της Κορίν Μαϊέρ.
Φυσικά η «λούφα» των γαλλικών μεσαίων τάξεων, όπως και η «λούφα» των δημοσίων υπάλληλων εν Ελλάδι στο βαθμο που υπάρχει, ελάχιστα έχουν να κάνουν με την ελευθεριακή λιποταξία που προτείνει σε ατομικό επίπεδο η συγγραφέας. Περισσότερο έχουν να κάνουν με την αλλοτριωμένη ωχαδερφοσύνη και την κακομούτσουνη και μίζερη «περαβρεχίλα» που βάζει στο σκόπευτρο τον αδύναμο και όχι το ισχυρό και τον ανωτερο ιεραρχικά και οικονομικά. Μια αλλοτριωμένη συνείδηση που χαροποιεί τις κυρίαρχες τάξεις βοηθώντας στην αναπαραγωγή της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων. Πιστεύω με αλλα λόγια πως η συγγραφέας παίρνει σαν παράδειγμα την δική της περίπτωση και την συνολικοποιεί. Το γράφει άλλωστε «.. Αυτό κάνω και εγώ: εργάζομαι εκεί με μερική απασχόληση και αφιερώνω τον περισσότερο χρόνο μου σε πολύ πιο συναρπαστικές δραστηριότητες( ψυχανάλυση και γράψιμο),,» Δίχως φυσικά να εκφράζει και καμία σπουδαία αυταπάτη για τους ομοίους της. Π.χ ένας από τους τίτλους των κεφαλαίων του βιβλίου της είναι χαρακτηριστικός: «το βασικό στέλεχος: συντηρητικός μικροαστός, κατά προτίμηση αρσενικός».
Αλλά για να πάψουμε να νιώθουμε περιττοί μέσα σε ένα σύστημα που γεννάει το περιττό(Χάνα Aρεντ), για να πάψουμε να γινόμαστε έμποροι του ίδιου του εαυτού μας, χρειάζονται αλλα εργαλεία. Η ελευθεριακή λιποταξία από την μισθωτή σκλαβιά μπορεί να πραγματωθεί, μόνο μέσα από συλλογικές κινηματικές διαδικασίες. Από ένα κίνημα στην βάση των αναγκών και δικαιωμάτων της εργασιακής πολλαπλότητας που απαιτεί και διεκδικεί την ελεύθερη πρόσβαση στο κοινωνικό πλούτο. Μόνο σε μια τέτοια κατεύθυνση μπορεί να ενοποιηθούν οι«πολλαπλές- πολυσύνθετες εργατικές τάξεις». Διεκδικώντας άμεσα και μαχητικά ένα διευρυμένο κοινωνικό μισθό (δωρεάν πρόσβαση σε υπηρεσίες [υγειά, παιδεία, κατοικία, νερό, ηλεκτρικό] και στην νέα τεχνολογία [ιντερνετ] αλλα και σε χρήμα).
Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία στην σημερινή συγκυρία που χιλιάδες θέσεις εργασίας χάνονται και το 21% του ελληνικού πληθυσμού είναι κάτω από το όριο της φτώχειας (σαν όριο της φτώχειας καθορίζονται τα 5000 ευρώ το χρόνο, την στιγμή που ο γενικός διευθυντής στην εταιρεία μου παίρνει το 9000 ευρω)!!!! Με την σειρά της η αριστερά σαν μια δύναμη ρήξης και ανατροπής δεν πρέπει να κλαίει για αυτές τις θέσεις εργασίας, όπως κάνουν και με το δίκιο τους οι απολυμένοι, ανήμποροι μπροστά στις εξελίξεις. Η αριστερά δεν πρέπει να αγωνίζεται για να αυξηθούν οι επενδύσεις, γιατί αυτές συνήθως καταργούν θέσεις εργασίας παρά δημιουργούν, αλλά για να γίνει άμεσα μια ριζική ανακατανομή του πλούτου. Για να μπορούν να δουλεύουν όλοι και από λίγο, ζώντας από μια δουλειά, σε μια κοινωνία που ο λόγος των πολλών θα διαφεντεύει τις υποθέσεις της πολιτείας.
Ουτοπία θα έλεγε η Κορίν Μαϊέρ και μπορεί και να εχει και δίκαιο, μόνο που η ουτοπία είναι η δική μου θεραπευτική μέθοδος. Και χωρίς ουτοπία ο κόσμος δεν πάει μπροστά.
Φυσικά μέχρι να επιτευχθεί έστω και στο ελάχιστο αυτή η ουτοπία δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω απόλυτα με την συγγραφέα που γράφει πως: «..στο μεταξύ πρέπει να βρούμε το κουράγιο να σηκωνόμαστε το πρωί για κάτι που δε μοιάζει πραγματικά με τίποτα- και αυτό είναι οδυνηρό.» Ένα οδυνηρό συναίσθημα που ανταλλάσσεται με 880 περίπου ευρώ το μήνα. Περαστικά μου !!!!
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΡΓΥΡΟΣ
Η Κορίν Μαϊέρ οικονομολόγος που εργάζεται με σύμβαση έργου στο ευρωπαϊκό ταμείο ανάπτυξης, συνεπής με την ταξική θέση της, απομυθοποιεί με ένα απίστευτα καταπληκτικό τρόπο το γιάπικο όνειρο των δεκαετιών 80,90, την «πέφτει» άγρια στην επιχειρηματική λογική και νοοτροπία, απορρίπτοντας την αριστερή αντίληψη των συλλογικών και συνολικών πολιτικών αλλαγών, προτείνοντας την έξυπνη λούφα για τους όμοιους της. Εξηγώντας γιατί είναι προς το συμφέρον τους να εργάζονται όσο το δυνατόν λιγότερο, υπονομεύοντας το σύστημα εκ των ένδον, περιμένοντας το τέλος του μήνα να πέσουν τα ευρω. Προτείνοντας έξυπνους τρόπους προσποίησης π.χ αλιεύει συμβουλές από το «νόμο του ντιλμπερτ» του Σκοτ Ανταμς«...μην βγαίνετε ποτέ στο διάδρομο χωρίς φακέλους υπό μάλης. Οι υπάλληλοι που τα χέρια τους είναι γεμάτα φακέλους δείχνουν να πηγαίνουν σε σημαντικές συναντήσεις. Όσοι δεν κρατάνε τίποτε στα χέρια δείχνουν σαν να πηγαίνουν στην καφετέρια...»Ή προτείνει να επιλέγουν(ουμε) «..στις πιο μεγάλες επιχειρήσεις, τα πιο άχρηστα πόστα: σύμβουλος , ειδικός, έρευνα, μελέτη...».
Η συγγραφέας προτείνει και επιλέγει μια στάση διακριτικής αποστασιοποίησης από το σύστημα, έτσι ώστε να υπάρχει ελεύθερος χρόνος όπου ο καθένας μας θα ασχολείται με πιο συναρπαστικές δραστηριότητες πέρα από το 8ωρο ή το 10ωρο της μισθωτής σκλαβιάς. Αυτό που στην Ελλάδα συνδέθηκε με το δημοσιοϋπαλληλικό όνειρο του νεοέλληνα { και ο μήνας εχει 9}, η Κορίν Μαϊέρ το τοποθετεί σαν το μετα-γιάπικο όνειρο των μεσαίων στελεχών στην φάση της παγκοσμιοποιημένης χρηματιστηριακής οικονομίας. Σαφέστατη απόρροια της βαθύτατης ανεπάρκειας του συστήματος σε αυτή την ύστερη φάση του καπιταλισμού, όπου το υπάρχον σύστημα αποτυγχάνει να στρατεύσει τους απλούς ανθρώπους στις επιλογές του. Όπου ο ατομικισμός που πλασάρει ευρέως το σύστημα του γυρνάει μπούμερανγκ. Για αυτό και η εργοδοτική καταστολή μαζί με την τρομοκρατία της ανεργίας, είναι η μόνη διέξοδος για το σύστημα της οικονομίας της αγοράς.
Πρόκειται για ένα πανέξυπνο αιρετικό βιβλίο, για μια ενδιαφέρουσα κραυγή αγωνιάς μιας γενιάς, της δικής μου γενιάς, που βιώνει τις επιπτώσεις της κυριαρχίας των νόμων της αγοράς, τις επιπτώσεις της νεοφιλελεύθερης απορύθμισης και του τέλος του κοινωνικού κράτους, τα αποτελέσματα της ενσωμάτωσης και της ήττας του υπάρχοντος εργατικού και αριστερού κινήματος. Μιας γενιάς που έζησε το άδοξο τέλος της ουτοπίας με την γρήγορη και προσοδοφόρα ενσωμάτωση της γενιάς του Μάη του 68 (της γενιά του πολυτεχνείου εν Ελλάδι). Γράφει χατακτηριστικά η Κορίν Μαϊέρ«..δεν ωφελεί να αλλάξετε το σύστημα, αν του αντιταχθείτε, το ενισχύεται αν το αμφισβητείτε, σημαίνει ότι του επιτρέπεται να υπάρχει με μεγαλύτερη ένταση..»και παρακάτω «..η επανάσταση ήταν καλή για τους αμφισβητίες της δεκαετίας του 1970, και βλέπουμε τι απέγιναν αυτοί (αφεντικά)»!!!!! Μιας γενιάς που προσπαθεί να τα βολέψει όπως βρει και συχνά όπου βρει. Ζώντας με όλο της το «είναι»το καταναλωτικό όνειρο, συχνά βέβαια με δανεικά, αλλα όχι αγύριστα. Απαιτώντας να εχει καθολική πρόσβαση στα μικρά, στα καθημερινά, καθώς τα μεγάλα και τα σπουδαία μας τελείωσαν. Ενώ (μας) είναι αδιάφορο που αυτά τα μικρά και τα καθημερινά διαμεσολαβούνται από εμπορεύματα και όχι από σχέσεις. Αρκεί να καλύπτουν τις υπαρκτές και μη ανάγκες μας.
Ο κυνισμός της Κορίν Μαϊέρ«..για να υπάρχουν κοπανατζήδες πρέπει να υπάρχουν κάποιοι που δουλεύουν [εποχιακό, συμβασιούχοι]..», δεν είναι ο κυνισμός αυτού του ανθρώπου που, θέλει να εκμεταλλευτεί τους όμοιους της, πατώντας επί πτωμάτων. Αλλα ένας, όπως λέει και η ίδια, θεραπευτικός κυνισμός για να αντιμετωπίσει, για να αντιμετωπίσουμε, το βάρος των στιγμών, για να ξεπεράσουμε τις επιπτώσεις που προκαλεί η άκρως ανταγωνιστική κοινωνία της αγοράς. Ο κυνισμός της επιθυμίας να λουφάρω, να περνάω καλά με πράγματα που αγαπάω, ενάντια στο κυνισμό του όλα πουλιούνται και όλα αγοράζονται σε τιμές ευκαιρίας στην ελεύθερη αγορά. Η πολιτική οικονομία της απόλαυσης και του επιθυνειν ενάντια στο νόμο της άξιας. Ένας νόμος που δεν πηγαίνει καθόλου καλά τελευταία(τα χρηματιστήρια παιχνίδια βγάζουν πιο πολλα κέρδη από την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης). Μέσω του εκλεπτυσμένου κυνισμού της η συγγραφέας φέρνει στην επικαιρότητα με τον μοναδικά ιδιαίτερο τρόπο της, αυτό που έγραψε στο καιρό του ο Κ. ΜΑΡΞ «"Η εργασία είναι η πράξη της αλλοτρίωσης της ανθρώπινης δραστηριότητας"»άρα το«ζήτημα δεν είναι να απελευθερώσουμε την εργασία αλλά να την καταργήσουμε.". Ανεξάρτητα που η ίδια αρνείται να χαρακτηριστεί μαρξίστρια. Και δεν είναι , στο βαθμό που μαρξισμός ήταν η κυρίαρχη ιδεολογία του σταλινισμού- σταχανοφισμού, στις χώρες του υπαρκτου σοσιαλισμού.
Αξιοσημείωτο για το βιβλίο και για την συγγραφέα είναι ότι ενώ απορρίπτει την πολιτική δράση(βρίσκεται πολύ μακριά από το «μην δουλεύετε ποτέ» των καταστασιακών), επιλέγει μια συλλογική στάση αλληλεγγύης των μεσαίων στελεχών που(ή επιθυμούν)να λουφάρουν και των «κάτω», που το σύστημα τους εκμεταλλεύεται για να βγάλει τα σπασμένα από τους «πάνω». Λέει προς το τέλος του βιβλίου :«.. όποτε δουλέψτε όσο λιγότερα γίνεται και αφιερώστε λίγο χρόνο στην «δημιουργία ενός προσωπικού δικτύου», έτσι ώστε να έχετε στηρίγματα και θα είστε απρόσβλητος ..σε περίπτωση αναδιοργάνωσης. -.Μάθετε να αναγνωρίζετε από διακριτικά σημάδια ...αυτούς που όπως και εσείς , αμφισβητούν το σύστημα. Όταν «στελεχώνεστε» από ανθρώπους με προσωρινή θέση στην επιχείρηση(συμβασιούχους, εξωτερικούς συνεργάτες..),να τους συμπεριφέρεστε με εγκαρδιότητα και να μην λησμονείτε ποτέ πως είναι οι μόνοι που δουλεύουν πραγματικά..». Ενώ σε ένα άλλο σημείο νοσταλγεί τις «..αλησμόνητες απεργίες του 1995..» και τις απεργίες του Μάιου- Ιουνίου του 2003. Καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως για να «..ξαναρχίσουμε να μιλάμε μεταξύ μας», πρέπει την Γαλλία να την «..ταρακουνούν συναρπαστικές διαμάχες..». Κάτι που κατά την προσωπική μου άποψη δεν ισχύει μόνο για την Γαλλία. Η Γαλλία φυσικά εχει δείξει ένα αναμφισβήτητο ιστορικό βάρος(κομμούνα, Μάης, απεργίες του 95, ευρωσυνταγμα).
Το βιβλίο δεν συνιστάτε σε δυο κατηγόριες ανθρώπων: α) στους οπαδούς της καλβινιστικης λογικής της σκληρής εργασίας. Το βιβλίο κινείτε στην αντίθετη ακριβώς λογική από την πρωτοκαπιταλιστική καλβινιστική λογική. Μια λογική φυσικά που εχει εγκαταλειφτεί εδώ και πολύ καιρό από τις κυρίαρχες καπιταλιστικές κάστες. Οι καπιταλίστες έχουν αντικαταστήσει τον οικονομικό πουριτανισμό με τον καταναλωτικό φετιχισμό. Διαφορετικά τα εμπορεύματα θα μείνουν απούλητα και οι εταιρίες θα φαλιρίσουν. Όποτε από το αποταμιεύστε- αποταμιεύστε , περάσαμε, στο καταναλώστε-καταναλώστε και μην ανησυχείτε, οι πιστωτικές και τα καταναλωτικά δάνεια να είναι καλά. Β) στους "κομμουνισταράδες"- εργατίστικες, οπαδούς του στοχανοβισμού. Που θα οργιστούνε με την απόλυτη άρνηση της πολιτικής αλλαγής, με την άρνηση του ιστορικού ρόλου της εργατικής τάξης, με την απόρριψη της στοχανοβιστικης νοοτροπίας που έπρεπε υποτίθεται να αποπνέει το προλεταριάτο.
Και όμως η εργατική τάξη, ουδέποτε ήταν όπως νομίζανε οι "κομμουνισταράδες"- εργατιστες με την μεταφυσική του ιστορικού σκοπού της εργατικής τάξης. Πόσο μάλλον σήμερα που από το φορντικο- τεηλορικό παραγωγικό μοντέλο, περάσαμε στο παγκόσμιο μητροπολιτικό εργοστάσιο όπου εξελιγμένες μορφές παραγωγικής μεταφορντικης εργασίας συνδυάζονται, όχι χωρίς αντιφάσεις, με τις πιο πρωτόγονες μορφές εκμετάλλευσης(δουλεία, παιδική εργασία).
Παράγοντας μια νέα εργατική τάξη, μια νέα προλεταριακή πληθυντικότητα. Μια προλεταριακή σωματικότητα που πονά, διψά, ερωτεύεται, αντιστέκεται και επαναστατεί. Mια έκφραση της δύναμης που συγκροτείται σε σάρκα, ικανής να μετασχηματίσει την υλική δύναμη της σε πολιτικό σώμα. Ένα πολιτικό σώμα που είναι στις μέρες μας έντονα κατακερματισμό και εξατομικευμένο.-(Υπερβαίνοντας τον βιομηχανικό εργατικό πολιτισμό που όταν και όπου υπήρχε ήταν περισσότερο μια ενότητα αντίθετων με πλούσιες και ενδιαφέρουσες ιστορικές και πολιτιστικές αμφισημίες παρά ένα πλαίσιο που έδωνε ώθηση στην εργατική αυτοδιαχείριση και χειραφέτηση)- αλλα αδυνατεί να συγκρουστεί με το κεφάλαιο. Ένα μοντέρνο προλεταριακό σώμα με πολλαπλές εργασιακές συμπεριφορές, με «πολλαπλές- πολυσύνθετες εργατικές τάξεις» εσωτερικές του σώματος της προλεταριακής πληθυντικότητας που διαπερνουνται και καθορίζονται από την σύγκρουση της τάσης χειραφέτησης και της τάσης υποταγής. Αποκτώντας χαρακτήρα δαιδαλώδη- «αντάρτικο» και υπόγειο. Ένα τέτοιο κλίμα και χαρακτήρα εκφράζει και σε μια τέτοια κατεύθυνση κινείτε το βιβλίο της Κορίν Μαϊέρ.
Φυσικά η «λούφα» των γαλλικών μεσαίων τάξεων, όπως και η «λούφα» των δημοσίων υπάλληλων εν Ελλάδι στο βαθμο που υπάρχει, ελάχιστα έχουν να κάνουν με την ελευθεριακή λιποταξία που προτείνει σε ατομικό επίπεδο η συγγραφέας. Περισσότερο έχουν να κάνουν με την αλλοτριωμένη ωχαδερφοσύνη και την κακομούτσουνη και μίζερη «περαβρεχίλα» που βάζει στο σκόπευτρο τον αδύναμο και όχι το ισχυρό και τον ανωτερο ιεραρχικά και οικονομικά. Μια αλλοτριωμένη συνείδηση που χαροποιεί τις κυρίαρχες τάξεις βοηθώντας στην αναπαραγωγή της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων. Πιστεύω με αλλα λόγια πως η συγγραφέας παίρνει σαν παράδειγμα την δική της περίπτωση και την συνολικοποιεί. Το γράφει άλλωστε «.. Αυτό κάνω και εγώ: εργάζομαι εκεί με μερική απασχόληση και αφιερώνω τον περισσότερο χρόνο μου σε πολύ πιο συναρπαστικές δραστηριότητες( ψυχανάλυση και γράψιμο),,» Δίχως φυσικά να εκφράζει και καμία σπουδαία αυταπάτη για τους ομοίους της. Π.χ ένας από τους τίτλους των κεφαλαίων του βιβλίου της είναι χαρακτηριστικός: «το βασικό στέλεχος: συντηρητικός μικροαστός, κατά προτίμηση αρσενικός».
Αλλά για να πάψουμε να νιώθουμε περιττοί μέσα σε ένα σύστημα που γεννάει το περιττό(Χάνα Aρεντ), για να πάψουμε να γινόμαστε έμποροι του ίδιου του εαυτού μας, χρειάζονται αλλα εργαλεία. Η ελευθεριακή λιποταξία από την μισθωτή σκλαβιά μπορεί να πραγματωθεί, μόνο μέσα από συλλογικές κινηματικές διαδικασίες. Από ένα κίνημα στην βάση των αναγκών και δικαιωμάτων της εργασιακής πολλαπλότητας που απαιτεί και διεκδικεί την ελεύθερη πρόσβαση στο κοινωνικό πλούτο. Μόνο σε μια τέτοια κατεύθυνση μπορεί να ενοποιηθούν οι«πολλαπλές- πολυσύνθετες εργατικές τάξεις». Διεκδικώντας άμεσα και μαχητικά ένα διευρυμένο κοινωνικό μισθό (δωρεάν πρόσβαση σε υπηρεσίες [υγειά, παιδεία, κατοικία, νερό, ηλεκτρικό] και στην νέα τεχνολογία [ιντερνετ] αλλα και σε χρήμα).
Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία στην σημερινή συγκυρία που χιλιάδες θέσεις εργασίας χάνονται και το 21% του ελληνικού πληθυσμού είναι κάτω από το όριο της φτώχειας (σαν όριο της φτώχειας καθορίζονται τα 5000 ευρώ το χρόνο, την στιγμή που ο γενικός διευθυντής στην εταιρεία μου παίρνει το 9000 ευρω)!!!! Με την σειρά της η αριστερά σαν μια δύναμη ρήξης και ανατροπής δεν πρέπει να κλαίει για αυτές τις θέσεις εργασίας, όπως κάνουν και με το δίκιο τους οι απολυμένοι, ανήμποροι μπροστά στις εξελίξεις. Η αριστερά δεν πρέπει να αγωνίζεται για να αυξηθούν οι επενδύσεις, γιατί αυτές συνήθως καταργούν θέσεις εργασίας παρά δημιουργούν, αλλά για να γίνει άμεσα μια ριζική ανακατανομή του πλούτου. Για να μπορούν να δουλεύουν όλοι και από λίγο, ζώντας από μια δουλειά, σε μια κοινωνία που ο λόγος των πολλών θα διαφεντεύει τις υποθέσεις της πολιτείας.
Ουτοπία θα έλεγε η Κορίν Μαϊέρ και μπορεί και να εχει και δίκαιο, μόνο που η ουτοπία είναι η δική μου θεραπευτική μέθοδος. Και χωρίς ουτοπία ο κόσμος δεν πάει μπροστά.
Φυσικά μέχρι να επιτευχθεί έστω και στο ελάχιστο αυτή η ουτοπία δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω απόλυτα με την συγγραφέα που γράφει πως: «..στο μεταξύ πρέπει να βρούμε το κουράγιο να σηκωνόμαστε το πρωί για κάτι που δε μοιάζει πραγματικά με τίποτα- και αυτό είναι οδυνηρό.» Ένα οδυνηρό συναίσθημα που ανταλλάσσεται με 880 περίπου ευρώ το μήνα. Περαστικά μου !!!!
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΡΓΥΡΟΣ
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου