ΟΤΑΝ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΕΧΕΙ ΔΡΟΜΟ ΜΠΡΟΣΤΑ ΤΟΥ

Τα πάντα λοιπόν και με απόλυτα κυνικό τρόπο στο βωμό του εύκολου κέρδους. Άνθρωποι, σχέσεις, συμπεριφορές, χώροι , τόποι, περιβάλλοντα έχουν μετατραπεί σε πεδία κερδοφορίας για το μεγάλο και το λιγότερο μεγάλο κεφάλαιο. Διαμορφώνοντας αλλοτριωμένες συνειδήσεις που αντιμετωπίζουν τις κοινωνικές σχέσεις ως σχέσεις πραγμάτων και αντικειμένων και ουδόλως ως σχέσεις ζωντανών υποκειμένων.

Σιγά τα αυγά θα μου πείτε.. Τώρα ανακάλυψες την καταστροφική φύση αυτού του συστήματος που εμπορευματοποιεί το σύνολο του κοινωνικού γίγνεσθαι; Ή θεωρείς πως μια εκ νέου καταγγελία του βοηθάει στην πολύπλευρη συνειδητοποίηση της έτσι κι αλλιώς ζοφερής πραγματικότητας;



Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα φαντάζει το ίδιο αυτονόητη και σχεδόν κοινότοπη αλλά και αναγκαία. Το ζήτημα δεν είναι να ξαναγκρινιάξουμε για το πόσο κακός είναι ο καπιταλισμός, εξάλλου ο κόσμος ζει κάθε μέρα στο πετσί του την φτώχεια και την ανεργία, δεν θέλει την αριστερά να του τα ξαναθυμίζει. Ο κόσμος θέλει απαντήσεις, απαντήσεις άμεσες και χειροπιαστές και όχι απαντήσεις που θα βλέπουν σε ένα μακρινό και ιδεατό μέλλον.

Στόχος αυτού του άρθρου είναι να προσεγγίσει κάποιους αντικειμενικούς και υποκειμενικούς όρους άμεσου και ριζικού αναστοχασμού των δυνατοτήτων εξόδου των καταπιεσμένων. Δυνατότητες εξόδου που υπερβαίνουν συχνά τα αναλυτικά και μεθοδολογικά εργαλεία που έχουμε στην διάθεση μας σε μια συγκεκριμένη ιστορική πραγματικότητα.

Αλλά τι σημαίνει δυνατότητες εξόδου για τα πλήθη των καταπιεσμένων που οι ζωές τους απαλλοτριώνονται στα σκλαβοπάζαρα του κεφαλαίου ; Είτε ανήκουν στην κλασική εργατική τάξη, είτε στην νέα εργατική βάρδια της ελαστικής εργασίας , είτε στα νέα μισθωτά στρώματα των διανοούμενων, είτε στα παλαιά και νέα μικροαστικά και αγροτικά στρώματα.;

Οι απαντήσεις εκ των πραγμάτων δεν είναι αυτονόητες και όποιος λέει πως κατέχει το μαγικό λυχνάρι του Αλαντίν ή τον εαυτό του «δουλεύει» ή «πουλάει φύκια για μεταξωτές κορδέλες» σε τιμές ευκαιρίας σε χαχόλους υπηκόους. Μόνο μια εκ βαθέων και επιστημονική ανάλυση θα συνεισφέρει σε μια ανάλυση της υπάρχουσας πραγματικότητας για να υπάρξει στην συνέχεια η ριζική αλλαγή της.

Φυσικά εντός της πολιτικής πιάτσας θα συναντήσουμε διάφορες πολιτικές προτάσεις που προσπαθούμε από την πλευρά τους να απαντήσουν στα διακυβεύματα που αναδεικνύει η εποχή μας. Θα ήταν λάθος να μηδενίσουμε απριόρι τις πολιτικές αντιλήψεις που κυκλοφορούν γύρω μας στο όνομα ενός καθαρού επαναστατικού βολονταρισμού. Και τούτο όχι γιατί είμαστε οπαδοί ενός πλουραλιστικού σχετικισμού αλλά διότι κάθε μαζική ή και λιγότερο μαζική πολιτική έκφραση αντανακλά ποικίλα ιδεολογικά ρεύματα και υλικά συμφέροντα που διαμεσολαβουνται στο επίπεδο της ιδεολογίας και της πολιτικής. Όποτε είναι πολιτικό και μεθοδολογικό λάθος να δαιμονοποιούμε πολιτικές και ιδεολογικές αντιλήψεις. Όπως κατά το πλείστον πράττει η ιστορική αριστερά, ιδιαίτερα με τις κάθε φορά αντίπαλες αριστερές θεωρήσεις.

Κατά συνέπεια πόσο βάση έχει η άποψη που λέει πως η κρίση της σοσιαλδημοκρατίας έχει τις ρίζες της στην μετάβαση από ένα φορντικό βιομηχανικό μοντέλο σε ένα μεταφορντικό παραγωγικό μοντέλο που μετασχηματίζει και αποδομεί ως ένα σημείο τον βιομηχανικό εργάτη; Βιομηχανικός εργάτης που πάνω στην συνδικαλιστική και πολιτική οργάνωση του στηρίχθηκε όλη η αίγλη και η αποτελεσματικότητα της σοσιαλδημοκρατίας, ως η δεξιά πτέρυγα του εργατικού κινήματος στην Δυτική Ευρώπη στον 20ό αιώνα. Ή αντίστοιχα η κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού μήπως είναι ακριβώς και απόρροια της ηγεμονίας μεσοστρωμάτων, μισθωτών ή μη που η μεταφορντική παραγωγή ανέδειξε, ως «ανεξάρτητους» κόμβους των πολυεθνικών και μη δικτύων;

Μήπως δεν είναι τελικά η οικονομία των δικτύων που γεννά τις θετικές και αρνητικές εκφράσεις της πολιτικοποίησης αυτής της νέας πολυσύνθετης και πληθυντικής τάξης των παραγωγών του κοινωνικού πλούτου; Όπου νέες μορφές σύμπλευσης και διαφοροποίησης των ατόμων και των συλλογικοτήτων γεννιούνται και πεθαίνουν με γρήγορους ρυθμούς; Και που μέσα από νομαδικούς αλλά και κοινοτικούς δρόμους παράγεται σε δυνητική κλίμακα η δυνατότητα μιας κοινωνίας των «ελεύθερων συνεταιρισμένων παραγωγών»;

Τα ζητήματα εκ των πραγμάτων παραμένουν ανοικτά!!! Η σοσιαλδημοκρατία αδυνατεί να ξαναδημιουργήσει όρους κοινωνικού συμβολαίου που θα ενσωματώσει τα εργατικά πλήθη. Στην χώρα μας είναι εμφανής η αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να προτείνει ένα καινοτόμο πρόγραμμα ενσωμάτωσης της γενιάς των 700 € και των δυο εκατομμυρίων νεόπτωχων, όπως έπραξε το ΠΑΣΟΚ του Α. Παπανδρέου με την εργατική τάξη, τα λαϊκά και αγροτικά στρώματα στις αρχές του 1980 βγαίνοντας από το καμίνι της μεταπολιτευτικής ριζοσπαστικοποίησης.

Και εδώ νομίζω πως βρίσκεται το κλειδί της υπόθεσης. Για να αναγκαστεί το κεφάλαιο να κάνει παραχωρήσεις στους «κάτω» θα πρέπει να νιώσει έντονα τον μαζικό πολιτικό εκβιασμό των τελευταίων. Δηλαδή θα πρέπει να νιώσει πως κινδυνεύει η εξουσία του για να κάνει παραχωρήσεις προς τους υποτελείς του.

Αλήθεια πως μπορεί σήμερα να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις ενός κινήματος που με μαζικό τρόπο θα εκβιάζει το κεφαλαίο και τις κυβερνήσεις του σε μια εποχή που σε αντικειμενική βάση – όπως και πιο πάνω αναφέραμε- έχουν διαμορφωθεί οι όροι για την υπέρβαση του καπιταλισμού αλλά με πολιτικούς όρους βρισκόμαστε ακόμη πολύ μακριά

Η αριστερά που θα έπρεπε να οργανώνει ένα κίνημα που θα εκβίαζε με όλα τα μέσα το κεφάλαιο περί άλλων τυρβάζει., πότε κυνηγώντας επαναστατικούς ανεμόμυλους και πότε προβάροντας κουστούμια υπουργών σε κεντροαριστερές κυβερνήσεις.

Φυσικά ένα τέτοιο επαναστατικό κίνημα δεν μπορεί να αποκλείει κυβερνητικές λύσεις , δεν μπορεί να μην απαντάει στο ερώτημα της εξουσίας από την στιγμή που τίθεται από το ίδιο το κεφάλαιο αλλά και από τις ίδιες τις λαϊκές επιθυμίες και ανάγκες. Ένα κίνημα που θα επιδιώκει να εκβιάσει το κεφάλαιο στο όνομα των κοινωνικών αναγκών δεν μπορεί παρά να αγωνίζεται και για την κυβέρνηση των ίδιων των καταπιεσμένων μαζών. Δίχως να έχει την αυταπάτη πως η κατάληψη της κρατικής εξουσίας από ένα κίνημα των καταπιεσμένων μαζών σημαίνει και το τέλος της κυριαρχίας του κεφαλαίου. Για μια αντικαπιταλιστική κυβερνητική διέξοδο που δεν θα είναι παρά ένα ακόμη εργαλείο στα χέρια των επαναστατικών δυνάμεων του μαχόμενου πλήθους της ζωντανής εργασίας στον αγώνα ενάντια στο κεφάλαιο.

Κατά συνέπεια στην σημερινή πολιτική συγκυρία πόσο αναγκαιότητα είναι μια ενωτική αριστερή δράση στην βάση ενός συγκεκριμένου προγράμματος ικανοποίησης των λαϊκών- εργατικών αναγκών που δεν θα απορρίπτει την προοπτική μιας αριστερής κυβερνητικής λύσης; Είμαστε έτοιμοι να δώσουμε μια τέτοια προοπτική ή μια νέα σοσιαλδημοκρατία θα απαντήσει με όρους ενσωμάτωσης; Για να μην μιλήσουμε για την χειρότερη των επιλογών: η καπιταλιστική βαρβαρότητα να καταστρέψει πλήρως τον κοινωνικό ιστό.


ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΡΓΥΡΟΣ